«Անաստաս Միկոյեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
Չ oգտվելով ԱՎԲ
Չ փոխարինվեց: 4թ → 4 թ (7) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 32. Տող 32.
[[Պատկեր:Anastas Mikoyan namak.jpg|thumb|մինի|խսհմ ներքին գործերու ժողկոմ Եժովի նամակը, ուր ան [[Ստալին (արեւմտահայերէն)|Ստալինին]] կը փոխանցէ 2000 հայերու գնդակահարելու Անաստաս Միկոյեանի խնդրանքը]]
[[Պատկեր:Anastas Mikoyan namak.jpg|thumb|մինի|խսհմ ներքին գործերու ժողկոմ Եժովի նամակը, ուր ան [[Ստալին (արեւմտահայերէն)|Ստալինին]] կը փոխանցէ 2000 հայերու գնդակահարելու Անաստաս Միկոյեանի խնդրանքը]]


'''Անաստաս Յովհաննէսի Միկոեան''' ({{lang-ru|Анастас Иванович Микоян}}, [[25 Նոյեմբեր]], [[1895]], գ. [[Սանահին (գիւղ) (արեւմտահայերէն)|սանահին]] — [[21 Հոկտեմբեր]], [[1978]], [[Մոսկուա]]), Խորհրդային պետական ու քաղաքական գործիչ, Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1943): Յայտնի է որպէս խորհդային ժամանակաշրջանի ամենաերկար քաղաքական կենսագրութիւն ունեցող գործիչներէն մէկը (1919-1974թթ․), որ նոյնիսկ դարձած է քաղաքական սատիրայի թեմայ<ref>[http://izvestia.ru/news/308952 "Он сам смеялся над шуткой "от Ильича до Ильича"]</ref><ref>[http://anekdotov.net/anekdot/all/oilichabezinfarktaiparalichapodzagolovokpjatdesjatletvstruju.htm Микоян пишет мемуары…]</ref>:
'''Անաստաս Յովհաննէսի Միկոեան''' ({{lang-ru|Анастас Иванович Микоян}}, [[25 Նոյեմբեր]], [[1895]], գ. [[Սանահին (գիւղ) (արեւմտահայերէն)|սանահին]] — [[21 Հոկտեմբեր]], [[1978]], [[Մոսկուա]]), Խորհրդային պետական ու քաղաքական գործիչ, Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1943): Յայտնի է որպէս խորհդային ժամանակաշրջանի ամենաերկար քաղաքական կենսագրութիւն ունեցող գործիչներէն մէկը (1919-1974 թթ․), որ նոյնիսկ դարձած է քաղաքական սատիրայի թեմայ<ref>[http://izvestia.ru/news/308952 "Он сам смеялся над шуткой "от Ильича до Ильича"]</ref><ref>[http://anekdotov.net/anekdot/all/oilichabezinfarktaiparalichapodzagolovokpjatdesjatletvstruju.htm Микоян пишет мемуары…]</ref>:


Յայտնի է նաեւ Հայաստանի մէջ 1500-2000 հայերու, որոնցմէ են` Հայաստանի Հանրապետութեան զինուած ուժերու սպաներու, մշակութային եւ քաղաքական գործիչներու գնդակահարութիւնը կազմակերպելու նպատակով ԽՍՀՄ ներքին գործերու ժողկոմ Եժովի միջոցով [[Իոսիֆ Ստալին (արեւմտահայերէն)|ստալինին]] ուղղուած կը դիմէ-խնդրանքով,<ref>Ռուսաստանի պետական արխիւի սոցիալ-քաղաքական պատմութեան բաժնի բարերար:</ref><ref>[http://www.alexanderyakovlev.org/almanah/inside/almanah-doc/1006600 1] [http://operativ.am/?p=74556/%D4%B1%D5%B5%D5%B6-%D6%83%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A9%D5%A8,-%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%BE-%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BD-%D5%84%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%A8-%D5%AD%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A7-%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%B6-%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A3%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%B8%D5%B2-%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D6%81-%D5%A9%D5%AB%D5%BE%D5%A8-700-%D5%B8%D5%BE-%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D6%81%D5%B6%D5%A5%D5%AC-(%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80) 2] Այդ փաստաթուղթը, որուն հետ Անաստաս Միկոյեանը կը խնդրէ Ստալինին Հայաստանին մէջ գնդկահարուող անձերու թիւը 700-ով աւելցնել:</ref> ինչպէս նաեւ [[Արցախ (արեւմտահայերէն)|Արցախը]], [[Նախիջեւանի Ինքնավար Հանրապետութիւն|նախիջեւանն]] ու [[Գարդմանք (արեւմտահայերէն)|Գարդմանքը]] Խորհրդային Ադրբեջանի կազմին մէջ ձգելու, Հայկական հարցը միջազգային ասպարէզէն հեռացնելու<ref>[http://www.lragir.am/index/arm/0/society/view/98876 Անաստաս Միկոյեանի սարսափելի նամակը]</ref> անխախտ դիրքորոշումով եւ պահանջով։ <ref>[http://hetq.am/arm/news/54419/mikoyani-ardzany-orpes-hishecum.html Միկոյեանի արձանը որպէս յիշեցում(յօդուած hetq.am կայքում)]</ref><ref>[http://archive.ankakh.com/2011/12/167235/ Անաստաս Միկոյեան` հայ քաղաքական մտքի ամենայայտնի ու ամենահակասական գործիչը (յօդուած ankakh.com կայքում)]</ref><ref>[http://news.am/arm/news/207511.html Անաստաս Միկոյեան. ինչ է արել նա Հայաստանի համար եւ ինչու նրա արձանը պէտք է դրուի Երեւանում (յօդուած news.am կայքում)]</ref>:
Յայտնի է նաեւ Հայաստանի մէջ 1500-2000 հայերու, որոնցմէ են` Հայաստանի Հանրապետութեան զինուած ուժերու սպաներու, մշակութային եւ քաղաքական գործիչներու գնդակահարութիւնը կազմակերպելու նպատակով ԽՍՀՄ ներքին գործերու ժողկոմ Եժովի միջոցով [[Իոսիֆ Ստալին (արեւմտահայերէն)|ստալինին]] ուղղուած կը դիմէ-խնդրանքով,<ref>Ռուսաստանի պետական արխիւի սոցիալ-քաղաքական պատմութեան բաժնի բարերար:</ref><ref>[http://www.alexanderyakovlev.org/almanah/inside/almanah-doc/1006600 1] [http://operativ.am/?p=74556/%D4%B1%D5%B5%D5%B6-%D6%83%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A9%D5%A8,-%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%BE-%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BD-%D5%84%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%A8-%D5%AD%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A7-%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%B6-%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A3%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%B8%D5%B2-%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D6%81-%D5%A9%D5%AB%D5%BE%D5%A8-700-%D5%B8%D5%BE-%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D6%81%D5%B6%D5%A5%D5%AC-(%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80) 2] Այդ փաստաթուղթը, որուն հետ Անաստաս Միկոյեանը կը խնդրէ Ստալինին Հայաստանին մէջ գնդկահարուող անձերու թիւը 700-ով աւելցնել:</ref> ինչպէս նաեւ [[Արցախ (արեւմտահայերէն)|Արցախը]], [[Նախիջեւանի Ինքնավար Հանրապետութիւն|նախիջեւանն]] ու [[Գարդմանք (արեւմտահայերէն)|Գարդմանքը]] Խորհրդային Ադրբեջանի կազմին մէջ ձգելու, Հայկական հարցը միջազգային ասպարէզէն հեռացնելու<ref>[http://www.lragir.am/index/arm/0/society/view/98876 Անաստաս Միկոյեանի սարսափելի նամակը]</ref> անխախտ դիրքորոշումով եւ պահանջով։ <ref>[http://hetq.am/arm/news/54419/mikoyani-ardzany-orpes-hishecum.html Միկոյեանի արձանը որպէս յիշեցում(յօդուած hetq.am կայքում)]</ref><ref>[http://archive.ankakh.com/2011/12/167235/ Անաստաս Միկոյեան` հայ քաղաքական մտքի ամենայայտնի ու ամենահակասական գործիչը (յօդուած ankakh.com կայքում)]</ref><ref>[http://news.am/arm/news/207511.html Անաստաս Միկոյեան. ինչ է արել նա Հայաստանի համար եւ ինչու նրա արձանը պէտք է դրուի Երեւանում (յօդուած news.am կայքում)]</ref>:
Տող 61. Տող 61.
== Ընտանիքը ==
== Ընտանիքը ==
* Եղբայրը՝ [[Արտեմ Միկոեան|Արտեմ Յովհաննէսի Միկոեան]], ՄիԳ ինքնաթիռներու գլխաւոր շինարար։
* Եղբայրը՝ [[Արտեմ Միկոեան|Արտեմ Յովհաննէսի Միկոեան]], ՄիԳ ինքնաթիռներու գլխաւոր շինարար։
* Կինը՝ [[Աշխէն Ղազարի Թումանեան]] (1896—1962թթ․)։
* Կինը՝ [[Աշխէն Ղազարի Թումանեան]] (1896—1962 թթ․)։
* Կնոջ եղբայրը՝ [[Հայկ Թումանեան|Հայկ Ղազարի Թումանեան]], ռազմական գործիչ, գեներալ։
* Կնոջ եղբայրը՝ [[Հայկ Թումանեան|Հայկ Ղազարի Թումանեան]], ռազմական գործիչ, գեներալ։
* Որդիները՝
* Որդիները՝
* [[Ստեփան Միկոեան|Ստեփան Անաստասի Միկոեան]], (ծնած է՝ 1922թ․) փորձարկող օդաչու։
* [[Ստեփան Միկոեան|Ստեփան Անաստասի Միկոեան]], (ծնած է՝ 1922 թ․) փորձարկող օդաչու։
* [[Վլատիմիր Միկոեան|Վլատիմիր Անաստասի Միկոեան]], (1924—1942թթ․) ռազմական օդաչու, զոհուած է Ստալինգրադի համար մարտերուն։
* [[Վլատիմիր Միկոեան|Վլատիմիր Անաստասի Միկոեան]], (1924—1942 թթ․) ռազմական օդաչու, զոհուած է Ստալինգրադի համար մարտերուն։
* [[Ալեքսէյ Միկոեան|Ալեքսէյ Անաստասի Միկոեան]], (1925—1986թթ․) ռազմական օդաչու։
* [[Ալեքսէյ Միկոեան|Ալեքսէյ Անաստասի Միկոեան]], (1925—1986 թթ․) ռազմական օդաչու։
* [[Վանօ Միկոեան|Յովհանէէս (Վանօ) Անաստասի Միկոեան]], (ծնած է՝ 1927թ․) ինժեներ–շինարար։
* [[Վանօ Միկոեան|Յովհանէէս (Վանօ) Անաստասի Միկոեան]], (ծնած է՝ 1927 թ․) ինժեներ–շինարար։
* [[Սերգօ Միկոեան|Սերգօ Անաստասի Միկոեան]], (1929—2010թթ․) միջազգայնագետ-պատմաբան։
* [[Սերգօ Միկոեան|Սերգօ Անաստասի Միկոեան]], (1929—2010 թթ․) միջազգայնագետ-պատմաբան։
* Թոռը՝ [[Ստաս Նամին|Անաստաս Ալեքսէյի Միկոեան (կեղծանունը՝ Ստաս Նամին)]], երաժիշտ, երգաշար։
* Թոռը՝ [[Ստաս Նամին|Անաստաս Ալեքսէյի Միկոեան (կեղծանունը՝ Ստաս Նամին)]], երաժիշտ, երգաշար։


00:24, 16 Ապրիլ 2016-ի տարբերակ

Կաղապար:ԱՀ

Կաղապար:Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)

Պատկեր:Anastas Mikoyan namak.jpg
խսհմ ներքին գործերու ժողկոմ Եժովի նամակը, ուր ան Ստալինին կը փոխանցէ 2000 հայերու գնդակահարելու Անաստաս Միկոյեանի խնդրանքը

Անաստաս Յովհաննէսի Միկոեան (ռուս.՝ Анастас Иванович Микоян, 25 Նոյեմբեր, 1895, գ. սանահին — 21 Հոկտեմբեր, 1978, Մոսկուա), Խորհրդային պետական ու քաղաքական գործիչ, Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1943): Յայտնի է որպէս խորհդային ժամանակաշրջանի ամենաերկար քաղաքական կենսագրութիւն ունեցող գործիչներէն մէկը (1919-1974 թթ․), որ նոյնիսկ դարձած է քաղաքական սատիրայի թեմայ[1][2]:

Յայտնի է նաեւ Հայաստանի մէջ 1500-2000 հայերու, որոնցմէ են` Հայաստանի Հանրապետութեան զինուած ուժերու սպաներու, մշակութային եւ քաղաքական գործիչներու գնդակահարութիւնը կազմակերպելու նպատակով ԽՍՀՄ ներքին գործերու ժողկոմ Եժովի միջոցով ստալինին ուղղուած կը դիմէ-խնդրանքով,[3][4] ինչպէս նաեւ Արցախը, նախիջեւանն ու Գարդմանքը Խորհրդային Ադրբեջանի կազմին մէջ ձգելու, Հայկական հարցը միջազգային ասպարէզէն հեռացնելու[5] անխախտ դիրքորոշումով եւ պահանջով։ [6][7][8]:

Կենսագրութիւն

Անաստաս Յովհաննէսի Միկոյեան, ծնած է 1895 թ. 13 Նոյեմբերին՝ Սանահին գիւղին մէջ (ներկայիս` ՀՀ Ալաւերդի քաղաքի Սանահին թաղամաս): Գիւղական դպրոցը աւարտելէ ետք ընդունուած է Թիֆլիսի հոգեւոր ճեմարանը։ 1914 թ. Միկոյեանը միացած է հայ կամաւորականներու ջոկատին, եւ մինչեւ 1915 թ. գարունը կռուած թրքական ճակատին վրայ [աղբիւրի կարիք ունի], սակայն հիւանդութեան պատճառով ձգած է ծառայութիւնը եւ վերադարձած է Թիֆլիս։ 1916-ին ընդունուած է Էջմիածնի հոգեւոր ճեմարանը, իսկ յաջորդ տարիէն ետք սկսած է կուսակցական աշխատանքը Թիֆլիսի եւ Պաքուի մէջ:

Արդէն որպէս Պաքուի ՌՍԴ(բ) կ կոմիտէի նախագահութեան անդամ Միկոյեանը խմբագրած է նաեւ «Социал-демократէ եւ «Известия Бакинского Советаէ թերթերը:

Պաքուի կոմիսարներու տապալումէն ետք մնացած է Պաքուի մէջ` գլխաւորելով բոլշեւիկներու ընդյատակեայ շրջկոմը։

Թուրքերու կողմէն Պաքուն գրաւելէ անմիջապէս առաջ Միկոյեանը կրցաւ հասնիլ կոմիսարներու ազատ արձակման ու էւակուացիայի կազմակերպմանը։ Այնուհետեւ ան կոմիսարներուն շոգենաւով դուրս բերաւ Պաքուէն, սակայն Կրասնովոդսկի մէջ անոնք նորէն ձերբակալուեցան։ Միկոյեանը ազատուեցաւ 1919 թ. փետրուարին եւ հէնց նոյն տարուայ մարտին սկսաւ ղեկավարել ՌԿԿ (բ)-ի կովկասեան մարզկոմի Պաքուի գրասենեակը։

1919 թ. հոկտեմբերին ան կանչուեցաւ Մոսկուա եւ դարձաւ ՌԿԳԿ անդամ։ Բոլշեւիկներու կողմէն Պաքուն գրաւելէ ետք Միկոյեանը վերադարձաւ Պաքու որպէս 11-րդ բանակի ռազմայեղափոխական կոմիտէի լիազօր։ Այնուհետեւ, մինչեւ 1920 թուականը ղեկավարած է Նիժնի Նովգորոդի նահանգային կոմիտէն։

1926-1949 թթ․ եւ 1953-1955 թթ․ եղած է ԽՍՀՄ Կառավարութեան կազմին մէջ, ղեկավարելով, ըստ հերթականութեան, ԽՍՀՄ Արտաքին եւ ներքին առեւտուրի, Մատակարարման, Սննդի արդիւնաբերութեան ժողովրդական կոմիսարիաները, Արտաքին առեւտուրի, Առեւտուրի նախարարութիւնները։ 1946–1949 թթ․ եւ 1953-1955 թթ․ ան նաեւ ԽՍՀՄ Նախարարներու Խորհուրդի նախագահի տեղակալն էր, 1957-1964 թթ` առաջին տեղակալը։

Անաստաս Միկոյեանի անուան հետ է կապուած ԽՍՀՄ սննդի արդիւնաբերութեան ծաւալումը։ Դեռեւս 1931 թ., հանդիսանալով ԽՍՀՄ Սննդի արդիւնաբերութեան ժողովրդական կոմիսար, Անաստաս Միկոյեանը ԽՍՀՄ կառավարութեանը ներկայացուց Խորհրդային սննդի արդիւնաբերութեան զարգացման համալիր ծրագիր։ 1936 թ. Միկոյեանը իր կնոջ` Աշխէնի հետ երկու ամիս այցով գտնուեցաւ ԱՄՆ-ի մէջ (ԽՍՀՄ պատմութեան մէջ կառավարութեան գործող անդամի ամենաերկարատեւ արտաքին ուղեւորութիւնն էր), որուն ընթացքին հիմնաւորապէս ուսումնասիրեց ամերիկեան սննդի արդիւնաբերութիւնը, մեծ ծաւալի տեխնիկական գնումներ կատարուեցան, որոնք նպաստեցին Խորհրդային սննդի արդիւնաբերութեան վերազինմանը։ Միկոյեանի շնորհիւ ԽՍՀՄ-ի մէջ սկսաւ պաղպաղակներու արտադրութիւնը։ Մինչեւ իր պաշտօնավարման վերջը Անաստաս Միկոյեանը անձնական հսկողութեան տակ կը պահէր պաղպաղակի որակը։

1962 թ․ աշխոյժօրէն մասնակցած է Կարիբեան ճգնաժամի կարգաւորմանը, անձամբ բանակցելով ջոն Քէնեդու եւ Ֆիդէլ Կաստրոյյի հետ։ Այդ ընթացքին Մոսկուայի մէջ մահացաւ անոր կինը։ Նոյեմբեր 1963 թուականին ան կը ներկայացնէր ԽՍՀՄ ղեկավարութիւնը Ջոն Քէնեդիի թաղման արարողութեանը։

1964 թ․ 15 Յուլիս 1965 թուականէն․ 9 դեկտեմբեր, ԽՍՀՄ Գերագոյն Խորհուրդի Նախագահութեան նախագահն էր։ Այնուհետեւ մինչեւ 1974 թ․ ԽՍՀՄ Գերագոյն Խորհուրդի անդամ էր։

Անոր անունով կը կոչուի Մոսկուայի միսկոմբինատը[9]:

Առանձին գիրքով ռուսերէն հրատարակուած են անոր յիշողութիւնները` «այսպէս եղած է վերնագրով[10]:

Ընտանիքը

Երկեր

  • Պայքարի ուղիով, գիրք 1, Ե., 1972։
  • Քսանական թուականներու սկզբը (1919-1924 թթ. սկիզբը), Ե., 1978։
  • Так было։ Размышления о минувшем, М., 1999.

Գրականութիւն

Микоян С., Анатомия Карибского кризиса, М., 2006.

Ծանօթագրութիւններ

  1. ↑ "Он сам смеялся над шуткой "от Ильича до Ильича"
  2. ↑ Микоян пишет мемуары…
  3. ↑ Ռուսաստանի պետական արխիւի սոցիալ-քաղաքական պատմութեան բաժնի բարերար:
  4. ↑ 1 2 Այդ փաստաթուղթը, որուն հետ Անաստաս Միկոյեանը կը խնդրէ Ստալինին Հայաստանին մէջ գնդկահարուող անձերու թիւը 700-ով աւելցնել:
  5. ↑ Անաստաս Միկոյեանի սարսափելի նամակը
  6. ↑ Միկոյեանի արձանը որպէս յիշեցում(յօդուած hetq.am կայքում)
  7. ↑ Անաստաս Միկոյեան` հայ քաղաքական մտքի ամենայայտնի ու ամենահակասական գործիչը (յօդուած ankakh.com կայքում)
  8. ↑ Անաստաս Միկոյեան. ինչ է արել նա Հայաստանի համար եւ ինչու նրա արձանը պէտք է դրուի Երեւանում (յօդուած news.am կայքում)
  9. ↑ «միկոյանիէ միսկոմբինատի պաշտօնական կայքէջը
  10. ↑ Микоян А.И. Так было. — М.: Вагриус, 1999, — 612 с.: 48 полос ч/б ил. ISBN 5-264-00032-8 [1]

Արտաքին յղումներ

Ուիքիպահեստ


Կատեգորիա:Սանահին ծնածներ Կատեգորիա:Մոսկուա մահացածներ Կատեգորիա:Հայ քաղաքական գործիչներ (արւմտ․)

Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Անաստաս_Միկոյեան&oldid=49971» էջէն