«Հայոց Ձոր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
պարզեցնում եմ հղումները oգտվելով ԱՎԲ
Չ արեւմտահայերէն յօդուածներուն բարելաւման նպատակով oգտվելով ԱՎԲ
Տող 13. Տող 13.
Ըստ աւանդական պատմութեան, Հայոց ձորի մէջ տեղի ունեցած է հայոց նախնի [[Հայկ Նահապետ (արեւմտահայերէն)|Հայկ]]ի յաղթական ճակատամարտը աշշուրա–բաբելական աշխարհակալ Բելի դէմ։ Ճակատամարտի տեղը Հայկը կառուցած է Հայք կամ Հայկաբերդ դաստակերտը, որուն անունով այնուհետեւ գաւառը կոչուած է Հայոց ձոր։ Միջին դարերուն մտեր է [[Վասպուրական (արեւմտահայերէն)|Վասպուրական]]ի իշխանութեան, ապա՝ թագաւորութեան մէջ։ Մինչեւ 19 դարու վերջը գաւառը եղած է գրեթէ միատարր՝ հայաբնակ։ Քիւրտական ցեղերն այնտեղ հաստատուեցան յատկապէս [[1896]]–ի հայկական կոտորածներէն ետք։ Հայոց ձորի հայերը բնաջնջուեցան, իսկ փրկուածները տեղահանուեցան [[1915]]–ին՝ [[Մեծ Եղեռ (արեւմտահայերէն)|Մեծ Եղեռ]]նի ժամանակ։
Ըստ աւանդական պատմութեան, Հայոց ձորի մէջ տեղի ունեցած է հայոց նախնի [[Հայկ Նահապետ (արեւմտահայերէն)|Հայկ]]ի յաղթական ճակատամարտը աշշուրա–բաբելական աշխարհակալ Բելի դէմ։ Ճակատամարտի տեղը Հայկը կառուցած է Հայք կամ Հայկաբերդ դաստակերտը, որուն անունով այնուհետեւ գաւառը կոչուած է Հայոց ձոր։ Միջին դարերուն մտեր է [[Վասպուրական (արեւմտահայերէն)|Վասպուրական]]ի իշխանութեան, ապա՝ թագաւորութեան մէջ։ Մինչեւ 19 դարու վերջը գաւառը եղած է գրեթէ միատարր՝ հայաբնակ։ Քիւրտական ցեղերն այնտեղ հաստատուեցան յատկապէս [[1896]]–ի հայկական կոտորածներէն ետք։ Հայոց ձորի հայերը բնաջնջուեցան, իսկ փրկուածները տեղահանուեցան [[1915]]–ին՝ [[Մեծ Եղեռ (արեւմտահայերէն)|Մեծ Եղեռ]]նի ժամանակ։


== Տես նաեւ ==
== Տե՛ս նաեւ ==
* [[Վասպուրական (արեւմտահայերէն)|Վասպուրական]]
* [[Վասպուրական (արեւմտահայերէն)|Վասպուրական]]
* [[Մեծ Հայքի Վարչական Բաժանում (արեւմտահայերէն)]]
* [[Մեծ Հայքի Վարչական Բաժանում (արեւմտահայերէն)]]

13:02, 30 Ապրիլ 2016-ի տարբերակ

Կաղապար:ԱՀ

Երուանդունիք (նաեւ՝ Հայոց Ձոր), գաւառ Մեծ Հայքի Վասպուրական նահանգի կազմին մէջ, Վանայ լիճէն հարաւ-արեւելք, Հայոց ձոր (այժմ՝ Խոշաբ) գետի ընդարձակ հովտի էն ներս[1]։

Աշխարհագրութիւն

Վանայ լիճին հարաւ–արեւելեան եզերքէն կը տարածուի մինչեւ Հայկական Տաւրոսի լեռնաշղթան։ Հիմնականօրէն կը համապատասխանէ հին Երուանդունիք գաւառին։ Հիւսիսէն սահմանակից էր՝ Տոսպ, հարաւ–արեւելքէն՝ Ռշտունիք, արեւելէն՝ Կուղանովիտ գաւառներուն։ Կլիման բարեխառն է, հողը՝ արգաւանդ։ Հարուստ է յատկապէս հացահատիկով։

Պատմութիւն

Անունը ծագած է Երուանդունի արքայատոհմի անունէն։ Երուանդունիները սկզբնապէս Ք․Ա․ 6–4 դարեր Երուանդունիքի մէջ եւ հարակից շրջաններուն մէջ ծաւալած են իրենց քաղաքական գործունէութիւնը։

Երուանդունիքի մէջ կը գտնուէր Հայք ամրոցը, որուն անունը կապուած է առաւելապէս Հայկ նահապետի հետ։ Այստեղ ըստ Մովսէս Խորենացիի, Հայկը սպանած է Տիտանեան Բելը։

Ըստ աւանդական պատմութեան, Հայոց ձորի մէջ տեղի ունեցած է հայոց նախնի Հայկի յաղթական ճակատամարտը աշշուրա–բաբելական աշխարհակալ Բելի դէմ։ Ճակատամարտի տեղը Հայկը կառուցած է Հայք կամ Հայկաբերդ դաստակերտը, որուն անունով այնուհետեւ գաւառը կոչուած է Հայոց ձոր։ Միջին դարերուն մտեր է Վասպուրականի իշխանութեան, ապա՝ թագաւորութեան մէջ։ Մինչեւ 19 դարու վերջը գաւառը եղած է գրեթէ միատարր՝ հայաբնակ։ Քիւրտական ցեղերն այնտեղ հաստատուեցան յատկապէս 1896–ի հայկական կոտորածներէն ետք։ Հայոց ձորի հայերը բնաջնջուեցան, իսկ փրկուածները տեղահանուեցան 1915–ին՝ Մեծ Եղեռնի ժամանակ։

Տե՛ս նաեւ

Գրականութիւն

  • Թ.Խ. Հակոբյան (1981). Հայաստանի պատմական աշխարհագրութիւն. Երեւան։ «Միտք»։

Արտաքին յղումներ

Ծանօթագրութիւններ

Կատեգորիա:Վասպուրական նահանգի գաւառներ Կատեգորիա:Հայոց Ձոր (արւմտ․)