«Յովհաննէս Ե. Դրասխտանակերտցի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Չ removed: (արեւմտահայերէն) (3), (արւմտ․) (3) using AWB |
Չ →Գրականութիւն: clean up, replaced: [[Կատեգորիա: → [[Ստորոգութիւն: (3) using AWB |
||
Տող 27. | Տող 27. | ||
{{Կաթողիկոսներ}} |
{{Կաթողիկոսներ}} |
||
[[ |
[[Ստորոգութիւն:Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսներ]] |
||
[[ |
[[Ստորոգութիւն:Հայ պատմիչներ]] |
||
[[ |
[[Ստորոգութիւն:929 մահեր]] |
18:25, 16 Սեպտեմբեր 2019-ի տարբերակ
Յովհաննէս Ե Դրասխանակերտցի (840-850 - 929), Հայոց կաթողիկոս (898 - 929), պատմիչ եւ գրող, Մաշտոց Ա. Եղուարդեցի (897 - 898) կաթողիկոսի ազգական եւ աշակերտ։
Յովհաննէս Դրասխանակերտցին յայտնի է գլխաւորապէս որպէս պատմիչ։ Իր «Հայոց պատմութիւն» երկասիրութեան մէջ կը ներկայացնէ հնագոյն ժամանակներէն առ 920-ական թուականներուն երկարող իրադարձութիւնները։
Մինչեւ 9-րդ դարու կէսին պատմական նիւթը քաղած է Աստուածաշունչէն եւ իրեն նախորդող պատմիչներու գործերէն, իսկ 9-րդ դարու երկրորդ կէսին ու 10-րդ դարու առաջին քառորդի պատմութիւնը նկարագրած է իր տեսածով ու լսածով՝ հաղորդակից ու մասնակից ըլլալով իր ժամանակ կատարուած դէպքերուն։ Պատմութեան այդ մասին մէջ, որ աւելի կարեւոր է ու արժէքաւոր, Դրասխանակերտցին մանրամասն կը նկարագրէ հայ ժողովուրդի ծանր կացութիւնը արաբական լուծի տակ, մասնաւորապէս արաբ ոստիկաններ Եուսուֆի, Նսըրի, Ափշինի, Բշըրի յարձակումները Հայաստանի վրայ, 850-852 թթ. արաբական լուծի դէմ հայ ժողովուրդի մղած հերոսական ազատագրական պայքարը, Սմբատ Առաջինի նահատակութիւնը, հայ ժողովուրդի ազատութեան համար Աշոտ Երկաթի մղած պայքարը եւ այլն։ Դրասխանակերտցու «Հայոց պատմութիւն»-ը աշխարհաբար թարգմանոած է Գ.Բ. Թոսունեանը։
Դրասխանակերտցին գրած է նաեւ «Շարից հայրապետացն Հայոց» աշխատութիւնը, ուր կը ներկայացնէ Հայոց կաթողիկոսներու շարքը՝ սկսելով Բարդուղիմէոսէն եւ Թադէոսէն եւ հասցնելով մինչեւ իր աթոռակալութիւնը։ Իւրաքանչյուր կաթողիկոսի վերաբերեալ կը հաղորդուի կենսագրական համառոտ տուեալներ։
Դրասխանակերտցիի նախորդողը եղած է Կաթողիկոս Մաշտոց Ա Եղվարդեցի, իսկ յաջորդողը՝ Կաթողիկոս Ստեփանոս Բ Ռշտունին։
Աշխատութիւններ եւ թարգմանութիւններ
- Յովհաննէս կաթողիկոս Դրասխանակերտցի, Պատմութիւն Հայոց (Հայ մատենագրութեան թուանշային գրադարան)։
- Ованес Драсханакертци, “История Армении”, Перевод с древнеармянского М.О. Дарбинян-Меликян, Ереван, 1984г.
- Patriarche d'Arménie Jean VI, dit Jean Catholicos. Histoire D'Arménie.
Գրականութիւն
- Սարգսյան Ա. Բ., Հովհաննես Դրասխանակերտցու «քերթողական արվեստի» շուրջ.- «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1981, № 2, էջ 164-177։
- Ա. Սարգիսեան, Յովհաննէս Դրասխանակերտցիի «Հայոց պատմութիւնը» եւ Մովսէս Խորենացին, Երեւան, 1991։
Նախորդը՝ Մաշտոց Ա. Եղուարդեցի |
Կաթողիկոս {{{ժամկէտներ}}} |
Յաջորդը՝ {{{յաջորդող}}} |
Կաղապար:Հայկական գիր եւ գրականություն Կաղապար:Միջնադարյան հայ պատմագիրներ եւ ժամանակագիրներ Կաղապար:Կաթողիկոսներ