«Ս. Միւռոն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Չ →‎Մատենագիտութիւն: clean up, replaced: [[Կատեգորիա: → [[Ստորոգութիւն: using AWB
Տող 116. Տող 116.
# Գարեգին Բ. Կաթողիկոս Մեծի Տանն Կիլիկիոյ, «Հող, Մարդ Եւ Գիր», Բ. Հրատարակութիւն, [[Նիւ Եորք]], 1990
# Գարեգին Բ. Կաթողիկոս Մեծի Տանն Կիլիկիոյ, «Հող, Մարդ Եւ Գիր», Բ. Հրատարակութիւն, [[Նիւ Եորք]], 1990


[[Կատեգորիա:Եկեղեցի]]
[[Ստորոգութիւն:Եկեղեցի]]

18:14, 16 Սեպտեմբեր 2019-ի տարբերակ

Միւռոնի կաթսան Հայ Առաքելական եկեղեցւոյ մայր տաճառին մէջ

Միւռոնը անուշաբոյր իւղերու բաղադրութիւն մըն է, որ կը գործածուի Հայաստանեայց Արաքելական Ս. Եկեղցւոյ մկրտութեան եւ օծման արարողութիւններու ատեն։

Պատմութիւն

Նախաքրիստոնէական շրջան

Ըստ Աստուածաշունչի, Մովսէս մարգարէն Սինա լերան վրայ, Աստուծմէ ստացաւ ծաղիկներ եւ պատրաստեց առաջին Միւռոնը։ Այնուհետեւ Միւռոնը գործածուեցաւ օծելու թագաւորներ եւ մարգարէներ։ Միւռոնը մնաց Երուսաղեմի տաճարի մէջ մինչեւ Մարիամ Մագդաղենացին զայն գործածեց Յիսուսի ոտքերը օծելու աւագ երկուշաբթի օր։

Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ

Սուրբ Թադէոս առաքեալի կը պարտինք Միւռոնի Հայաստան մտցնելու արարքը։ Ան գործածեց Միւռոնը բուժելու համար Աբգար թագաւորը եւ զայն պահեց ծառի մը տակ։ Հետագային տեսիլքի մէջ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ կը գիտնայ Միւռոնի պահուած տեղը եւ զայն կը գործածէ բուժելու Տրդատ թագաւորը։

20 եւ 21րդ դարեր

Ներկայիս Միւռոնօրհնէքի արարողութիւններ կը կատարուին Ս. Էջմիածինի եւ Անթիլիասի Մայր տաճառներուն մէջ ընդհանրապէս 5-էն 7 տարին անգամ մը ձեռօք Վեհափառ հայրապետներու։

Բաղադրութիւն

Միւռոնի պատրաստութիւնը կ՚սկսի աշնան օր մը երբ ձիթաիւղով լեցուն կաթսան կը դրուի Կաթողիկոսանիստ եկեղեցւոյ մայր տաճառին մէջ։ Հոգեւորական դասը յատուկ թափօրով եւ աղօթելով կ՚աւելցնէ բաղադրիչ նիւթերը։ Այս արարողութիւնը կը շարունակուի 40 օր։ Վերջին օրը Վեհափառ Հայրապետը նոր Միւռոնին կը խառնէ հին Միւռոնը գործածելով Ս. Լուսաւորիչի աջը եւ կ՚օրհնէ զայն։ Կ՚աւելցուի նաեւ շատ փոքր մասնիկ մը Ս. Գրիգոր Լուսաւորչի պատրաստած առաջին Միւռոնէն։

Միւռոնի գլխաւոր բաղադրիչ նիւթը ձիթապտուղի իւղն է. Անոր կողքին կան զանազան բաղադրութեան քանակի համաձայն 41 այլ նիւթեր։

Թիւ Հայերէն Անգլերէն Լատիներէն Բաղադրիչ
տարր
1 Ձիթաիւղ Olive Oil Olivum
2 Դափնիի իւղ Laurel Oil Laurus Nobilis
3 Բալասանի իւղ Balsam Oil Balsamum Peruvianum
4 Բալասան Հրէաստանի Balm of Gilead Balsamum Judaicum
5 Մեխակ Cloves Caryophillus Aromatcus
6 Մշկընկոյզ Nutmeg Miristica Moschata
7 Խնկեղէք Sweet Flag Acorus Calamus
8 Հնդկական Նարդոս Jatamansi Oil Nardus Indicus
9 Հնդկապղպեղ Cubeb Piper Cubeba
10 Շամբալեղակ Fenugreek Foenum Graecum
11 Կասիա Cassia, Chinese Cinnamon Cinnamomum Aro Maticum
12 Կինեմոն Cinnamon Cinnamomum ZeyLanicum, Cinnamomum Verum
13 Խունկ, հայխունկ Frankicense Thus, Olibanum
14 Հիլ, Կարդամոն Cardamon Elettaria Cardamomum
15 Ստաղի, Ստորաքս Storax, Snowbell and Benzoin Styrax
16 Սորեակ Հլատ Citronella Grass Cymbopogon Nardus
17 Սանդալ Սպիտակ Sandalwood Santalum, Santalinus
18 Ծաղիկի եւ Յասմիկի ջուր Flower Water Aqua Floris Aurantiorum
19 Քրքում Saffron Crocus Sativus
20 Մարտակուշ Mandrake Root Mandragora
21 Դափնեկեռաս Cherry Laurel Laurocerasus Officinalis
22 Վաղմերուկ Lemon Grass Cymbopogon Citratus
23 Կիպարիս Galingale Cyperus Lungus, Cupressus
24 Ասարիոն, Նարդոս Wild Ginger Assaum, Asarum Europaeum
25 Վարդի ջուր Cabbage Rose Rosa Centifolia
26 Երիցուկ Camomile Chamaemeulm, Cammomilla
27 Մանուշակ Violet Voila Odorata
28 Նունուֆար, կոկոռ Water Lily Nymphea
29 Նարինջի ծաղիկ Orange Flowers Aurantia Flores
30 Սպիտակ Պղպեղ Peppercorn Piper Caryophillatum, Piper Nigrum
31 Կալասի տերեւ Wild Poppy Papaver
32 Մրտի տերեւ Myrtle Myrtus
33 Նարկիզ Daffodil Narcissus
34 Նումա Windflower, Wood Anemone Anemone
35 Լատէն Crystal Tea Plant Laudanum Liquidum, Ledum Groenlandicum
36 Կոճապղպեղ Ginger Amomum Zingiber
37 Մազտաքի Mastic, Masticate, Massein Masticha, Pistacia Lentiscus
38 Հալուէ Aloes Aloe
39 Ամպար Amber Ambarum Griseum
40 Մուշկ Musk, Musk Money Flower Moschus, Mimulus Moschatus
41 Մատուտակ Liquorice, Licorice Glycyrrhiza Glabra
42 Գինի Wine Vin, Vino, Vinum

Մատենագիտութիւն

  1. «Քրիստոնեայ Հայաստան», Հանրագիտարան, Երեւան, 2002, Էջ 750-751
  2. «Հայկական Սովետական Հանրագիտարան», Հատոր 7, Երեւան, 1981
  3. «Պատմութիւն Ագաթանգեղոսի», Հայոգի Մատենաշար Թիւ 3, Պէյրութ,1995, Թիւ 833
  4. Բիւզանդ Եղիայեան, «Ժամանակակից Պատմութիւն Կաթողիկոսութեան Հայոց Կիլիկիոյ 1914-1972», Պէյրութ
  5. «Աւետարան Յիսուսի Քրիստոսի», Բ. Տպագրութիւն, Վենետիկ Ս. Ղազար,1960
  6. Archbishop Mesrob Ashjian, «The Etchmiadzin Chronicles», Մուղնի Հրատարակութիւն, Հայաստան, 2002, Էջ 237
  7. Գարեգին Բ. Կաթողիկոս Մեծի Տանն Կիլիկիոյ, «Հող, Մարդ Եւ Գիր», Բ. Հրատարակութիւն, Նիւ Եորք, 1990