Յարութիւն Աճէմեան

Կաղապար:Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն) Յարութիւն (Արիէլ) Ստեփան Աճէմեան (անգլերէն՝ Ariel Pascale Agemian, 18 Դեկտեմբեր 1905, Պրուսա (Թուրքիա) - 28 Նոյեմբեր 1963, Նիւ Եորք), նկարիչ:

Ճարտարապետ, քանդակագործ Ստեփան Գալֆայեանի զաւակն է։

Կենսագրութիւն

Ծնած է Պրուսա (Թուրքիա)։ Ութը տարեկանին կ'ուղարկուի Վենետիկ, ուր Մխիթարեան միաբանութեան մէջ կը ստանայ նախնական կրթութիւնը։ Զինադադարի (1919) յաջորդ երեք տարիներուն, Վենետիկի Մ. Ռափայէլեան վարժարանին կ'աշակերտէ եւ այդ շրջանին է որ, ցոյց տուած ըլլալով անսովոր կարողութիւն եւ ձիրքեր գծագրութեան-նկարչութեան. Արժանացած է վարժարանին վարչութեան գնահատանքին, որուն առաջարկութեան վրայ Մխիթարեան Ուխտի վարչութիւնն ալ քաջալերած է տաղանդաւոր պատանին եւ յատուկ թռչակով զինք դրած է Վենետկոյ Արուեստի Բարձրագոյն հաստատութեան մէջ: Քսանըմէկ տարեկանին 1926-ին աւարտած է Ակադեմիի ընթացքը «Maestro d’Arte»ի վկայականով եւ ոսկի մետալով շրջանաւարտ, եւ երկու տարի վերջ 1928-ին պետական փայլուն քննութիւնէ մը վերջ՝ հռչակուած է ուսուցչապետ նկարչութեան՝ Իտալիոյ պետական դասախօսի իրաւունքով:

Ստեղծագործական կեանք

Աճեմեան ստեղծած է ազգային թեմաներով պատկերներ, բնանկարներ, դիմանկարներ, հոգեւոր ու աշխարհիկ թեմաներով որմնանկարներ՝ Ֆրանսայի, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու հայկական եւ օտար եկեղեցիներու ու վարժարաններու համար։ Պատկերազարդած է գիրքեր․

• «Շարական»
• «Ջարդը»
• «Հայկական Պանթէոն»
• «Ազգային դաստիարակություն»
• «Հայաստանի փառքը»

Ունի դիմանկարներ՝ «Կանացի դիմանկարը» և «Հայ մամիկը»[2] (երկուսն էլ՝ 1938) պահվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում։ Պատկերազարդել է գրքեր։ Մահացել է նոյեմբերի 28-ին, Նյու Յորքում։

Աղբիւրներ

• Հայ Հանրագիտակ, Գիրք Բ., Թիւ 2, Հ. Մկրտիչ Վրդ. Պոտուրեան, 1938, էջ 115։

Կատեգորիա:1905 ծնունդներ (արւմտ․) Կատեգորիա:18 Դեկտեմբերի ծնածներ Կատեգորիա:Պրուսա ծնածներ Կատեգորիա:1963 մահեր (արւմտ․) Կատեգորիա:28 Նոյեմբերի մահացածներ Կատեգորիա:Նիւ Եորք մահացածներ Կատեգորիա:Հայ նկարիչներ (արւմտ․)