«Քուալա Լամփուր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 199. Տող 199.
(75)
(75)
|-
|-
!Ռեկորդային ցածր °C (°F)
!Ցուցանիշային ցած °C (°F)
|17.8
|17.8
(64)
(64)

21:58, 26 Օգոստոս 2019-ի տարբերակ

Քաղաք
Քուալա Լամփուր
Դրօշակ Զինանշան


Progress and Prosper եւ Maju dan Makmur
Երկիր Մալեզիա
Ենթարկում Մայրաքաղաք
Kamarulzaman Mat Salleh?
Հիմնադրուած է՝ 1857
Տուեալ կարգավիճակում 1972-էն
Տարածութիւն 243,65 քմ² քմ²
ԲԾՄ 21,95 մ
Բնակչութիւն 1 809 699 մարդ
Խտութիւն 7427,5 մարդ/քմ² մարդ/քմ²
Ագլոմերացիա 6 900 000
Կը գտնուի ափին Gombak River? եւ Klang River?
Ժամային գօտի UTCUTC+8
Հեռախօսային ցուցանիշ 03
Փոստային ցուցանիշ 50000–59999
Պաշտօնական կայքէջ dbkl.gov.my

Քուալա Լումփուր (մալայ․՝ Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, անգլ.՝ Federal Territory of Kuala Lumpur, չին.՝ 吉隆坡联邦直辖区), Մալեզիայի մայրաքաղաքը ու ամենաբնակեցուած քաղաքը[1]։ Քաղաքի մակերեսը կը կազմէ 243 քմ2, բնակչութիւնը 2010-ի տուեալներով՝ 1,6 միլիոն մարդ[1]: Մեծ Քուալա Լումփուր քաղաքային համախմբումը բնակչութիւնը 2012-ի տուեալներով կը կազմէ 7,5 միլիոն մարդ[2]:

Քուալա Լումփուրը Մալեզիայի խորհրդարանի նստավայրն է։ Քաղաքը ժամանակին դաշնային կառավարութեան դատական եւ գործադիր մարմիններու նստավայն էր, սակայն անոնք1999-ին տեղափոխուած են Փութրաճայա[3]: Դատական համակարգի որոշ բաժիններ դեռ կը գտնուին Քուալա Լումփուրի մէջ։ Այստեղ կը գտնուի նաեւ Մալեզիայի արքայի պաշտօնական նստավայր Իսթանա Նեկարան։ Քուալա Լումփուրը Մալեզիայի մշակութային, նիւթական եւ տնտեսական կեդրոնն է։ Foreign Policy-ի 2010-ի համաշխարհային քաղաքներու սանդղակին մէջ կը գրաւէ 48-րդ հորիզոնականը[4] իսկ 2010-ին ըստ 2thinknow-ի՝ տնտեսական եւ ընկերային նորարարութեան համաշխարհային քաղաքներու ցանկին մէջ գրաւած է 67-րդ տեղը[5]:

Աշխարհագրութիւն

Քաղաքը կը գտնուի Մալաքքա թերակղզիի հարաւ-արեւմուտքը, ցածրադիր հովիտի մէջ, ուր կը միախառնուին Քլանկ եւ Կոմպաք գետերը։

Պատմութիւն

Քուալա Լումփուրը հիմնադրուած է 1857-ին։ 1880 -1978-ականները եղած է Սելանկորի մայրաքաղաքը։ 1946-1957-ականները եղած է բրիտանական գաղութի վարչական կեդրոնը, 1957-1963-ականները՝ անկախ Մալայայի դաշնութեան մայրաքաղաք, 1983-էն՝ Մալեզիայի մայրաքաղաք։ Փետրուար1972-էն կը կրէ քաղաքի կարգավիճակը, 1974-էն՝ Դաշնային տարածքի կարգավիճակ[6]:

Ազգային կազմ

Քաղաքին մէջ կը բնակին մալայացիներ, չինացիներ, թամիլներ, մալայալներ, թելուգիի, պենկալացիներ եւ այլ ազգեր։

Տնտեսութիւն

Քուալա Լումփուրը կը համարուի երկրի առեւտրա-արդիւնաբերական եւ տնտեսական կեդրոնը[7]: Քաղաքին եւ անոր արուարձաններուն մէջ կը գտնուին քաուչուկի վերամշակման, արմաւենիի իւղի եւ այլ սննդամթերքներու արտադրութեան ձեռնարկութիւններ։

Կլիմա

Քուալա Լումփուրը ունի հասարակածային կլիմա, տեղումներու մեծ քանակով (տարեկան միջին քանակը կը կազմէ 2627 մմ)։ Ամբողջ տարին շոգ է եւ խոնաւ։ Առատ տեղումները գրեթէ հաւասարաչափ կը թափին ամբողջ տարուան ընթացին, բացի Յունիս-Օգօստոս ամիսներէն, երբ անոնք համեմատաբար աւելի քիչ են։ Օդի ջերմաստիճանը քաղաքին մէջ երբեք չի բարձրանար 38,5 °C-էն եւ երբեք չիջներ 17,8 °C-էն[8][9]: Միջին օրական առաւելագոյնը կը կազմէ 30-33 °C, իսկ նուազագոյնը՝ 23-25 °C:

Քուալա Լամփուրի կլիմայական տուեալները
Ամիս Յունուար Փետրուար Մարտ Ապրիլ Մայիս Յունիս Յուլիս Օգոստոս Սեպտեմբեր Հոկտեմբեր Նոյեմբեր Դեկտեմբեր Տարի
Ցուցանիշային բարձր °C (°F) 38.0

(100.4)

36.2

(97.2)

36.7

(98.1)

37.2

(99)

38.5

(101.3)

36.6

(97.9)

36.3

(97.3)

38.0

(100.4)

35.8

(96.4)

37.0

(98.6)

36.0

(96.8)

35.5

(95.9)

38.5

(101.3)

Միջին բարձր °C (°F) 32.0

(89.6)

32.8

(91)

33.1

(91.6)

33.1

(91.6)

33.0

(91.4)

32.8

(91)

32.8

(91)

32.3

(90.1)

32.1

(89.8)

32.0

(89.6)

31.7

(89.1)

31.5

(88.7)

32.4

(90.3)

Միջին օրական °C (°F) 27.7

(81.9)

28.2

(82.8)

28.6

(83.5)

28.7

(83.7)

28.8

(83.8)

28.6

(83.5)

28.1

(82.6)

28.1

(82.6)

28.0

(82.4)

28.0

(82.4)

27.8

(82)

27.6

(81.7)

28.2

(82.8)

Միջին ցած °C (°F) 23.4

(74.1)

23.6

(74.5)

24.0

(75.2)

24.3

(75.7)

24.6

(76.3)

24.3

(75.7)

23.8

(74.8)

23.9

(75)

23.8

(74.8)

24.0

(75.2)

23.8

(74.8)

23.6

(74.5)

23.9

(75)

Ցուցանիշային ցած °C (°F) 17.8

(64)

18.0

(64.4)

18.9

(66)

20.6

(69.1)

20.5

(68.9)

19.1

(66.4)

20.1

(68.2)

20.0

(68)

21.0

(69.8)

20.0

(68)

20.7

(69.3)

19.0

(66.2)

17.8

(64)

Տեղումներ մմ (inches) 193

(7.6)

198

(7.8)

257

(10.12)

290

(11.42)

197

(7.76)

131

(5.16)

148

(5.83)

162

(6.38)

214

(8.43)

265

(10.43)

321

(12.64)

252

(9.92)

2628

(103,49)

Միջ. անձրեւոտ օրեր 17 17 19 20 18 14 16 16 19 21 24 22 223
% խոնաւութիւն 80 80 80 82 81 80 79 79 81 82 84 83 81
Միջին ամսական արեւային ժամ 185.0 192.4 207.9 198.8 206.8 194.4 200.2 189.0 163.8 169.1 152.3 162.6 2222,3

Ծանոթագրութիւններ

Կատեգորիա:Մալեզիայի Քաղաքներ Կատեգորիա:Բնակավայրեր այբբենական կարգով Կատեգորիա:Ասիոյ մայրաքաղաքներ

  1. 1,0 1,1 «Malaysia: largest cities and towns and statistics of their population»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ դեկտեմբերի 16, 2012-ին 
  2. Helders, Stefan։ «Malaysia:Metropolitan areas»։ World Gazetteer։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ դեկտեմբերի 5, 2012-ին։ արտագրուած է՝ դեկտեմբերի 4, 2007 
  3. «Putrajaya – Administrative Capital of Malaysia»։ Government of Malaysia։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ հոկտեմբերի 21, 2007-ին։ արտագրուած է՝ դեկտեմբերի 11, 2007 
  4. Kearney, Inc. A.T.։ «The 2010 Global Cities Index»։ Foreign Policy 
  5.  Print!  Email! Author: 2thinknow (սեպտեմբերի 1, 2010)։ «Innovation Cities™ Top 100 Index | 2010 | Innovation Cities Program – Analyst Reports, Index Rankings, Benchmarking Data, Workshops»։ Innovation-cities.com։ արտագրուած է՝ հունվարի 14, 2012 
  6. Погадаев, В. А. Куала-Лумпур. — в Малайзия. Карманная энциклопедия. М.: Муравей-Гайд, 2000, с. 31
  7. Экономический и финансовый центр страны
  8. «Extreme Temperatures Around the World»։ Maximiliano Herrera։ արտագրուած է՝ սեպտեմբերի 18, 2010 
  9. «Weather in KL»։ Welcome-KL։ արտագրուած է՝ հուլիսի 10, 2012