«Բնական թիւ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎top: removed: {{Արևելահայերեն|Բնական թիվ}} using AWB
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
'''Բնական թիւ''', այն թիւերն են, որոնք ծագած են առարկաները հաշուելու պահանջով:
'''Բնական թիւ''', այն թիւերն են, որոնք ծագած են առարկաները հաշուելու պահանջով:

== Նշանակումը ==
== Նշանակումը ==
[[File:U+2115.svg|աջից|մինի|60px]]
[[File:U+2115.svg|մինի|60px]]
Թուաբանագիտական նշանակումը N-ի «գրատախտակի թաւ» {{math|ℕ}} ({{Լեզու en|blackboard bold}} տառատեսակով է ({{Լեզու la|naturalis` բնական}} բառին սկզբնատառով)<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/1979RudinW|title=Principles of Mathematical Analysis|last=Rudin|first=W.|publisher=McGraw-Hill|year=1976|isbn=978-0-07-054235-8|location=New York|pages=25|quote=|via=}}</ref> <br>
Թուաբանագիտական նշանակումը N-ի «գրատախտակի թաւ» {{math|ℕ}} ({{lang-en|blackboard bold}} տառատեսակով է ({{lang-la|naturalis` բնական}} բառին սկզբնատառով)<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/1979RudinW|title=Principles of Mathematical Analysis|last=Rudin|first=W.|publisher=McGraw-Hill|year=1976|isbn=978-0-07-054235-8|location=New York|pages=25|quote=|via=}}</ref> <br>
0-ի պատկանելութիւնը նշելու համար երբեմն կ'աւելցուի 0 դասիչը՝<ref name = ISO80000 >{{cite book|title=ISO 80000-2:2009|url=http://www.iso.org/iso/catalogue_detail?csnumber=31887|publisher=[[International Organization for Standardization]]| chapter = Standard number sets and intervals | page = 6 }}</ref> ℕ<sub>0</sub>
0-ի պատկանելութիւնը նշելու համար երբեմն կ'աւելցուի 0 դասիչը՝<ref name = ISO80000 >{{cite book|title=ISO 80000-2:2009|url=http://www.iso.org/iso/catalogue_detail?csnumber=31887|publisher=[[International Organization for Standardization]]| chapter = Standard number sets and intervals | page = 6 }}</ref> ℕ<sub>0</sub>

== Ենթաբազմութիւններ ==
== Ենթաբազմութիւններ ==
Բնական թիւերու բազմութեան մէջ կը մտնեն մի շարք ենթաբազմութիւններ, զորօրինակ՝
Բնական թիւերու բազմութեան մէջ կը մտնեն մի շարք ենթաբազմութիւններ, զորօրինակ՝
Տող 12. Տող 14.
* [[Կատարեալ թիւ]]եր, որոնք հաւասար են իրենցիսկ բաժանարարներու գումարին՝ 6, 28, 496, 8128, ... (օրինակ՝ 28=1+2+4+7+14)
* [[Կատարեալ թիւ]]եր, որոնք հաւասար են իրենցիսկ բաժանարարներու գումարին՝ 6, 28, 496, 8128, ... (օրինակ՝ 28=1+2+4+7+14)
* [[Աքիլեւսի թիւ]]եր, որոնք կը բաժնուեն իրենց բոլոր բաժանարարներու քառակուսիներուն՝ 72, 108, 200, 288, 392, ...
* [[Աքիլեւսի թիւ]]եր, որոնք կը բաժնուեն իրենց բոլոր բաժանարարներու քառակուսիներուն՝ 72, 108, 200, 288, 392, ...
* [[Մերսէնի թիւ]]եր` 2<sup>2</sup>-1, 2<sup>3</sup>-1, 2<sup>5</sup>-1,..., 2<sup>44197</sup>-1, 2<sup>86243</sup>-1
* [[Մերսէնի թիւ]]եր` 2<sup>2</sup>-1, 2<sup>3</sup>-1, 2<sup>5</sup>-1,..., 2<sup>44197</sup>-1, 2<sup>86243</sup>-1

== Յատկութիւններ ==
== Յատկութիւններ ==
Բնական թիւերու բազմութեան մէջ գործողութիւններէն երկուքի` գումարման եւ բազմապատկման արդիւնքին կը ստացուեն նոյն բազմութեանը պատկանող թիւեր։<ref>Գ.Ա.Ղարագեբակյան, Թվերի տեսության դասընթաց, Երևան, Էդիթ փրինթ, 2008 թ. Նախաբանը` Արմեն Ջրբաշյանի։</ref> Ի տարբերութիւն այդ երկու գործողութիւններու, հանման եւ բաժանման գործողութիւնները միշտ չէ, որ պատասխաններ ունեն բնական թիւերու բազմութեան մեջ։<br>
Բնական թիւերու բազմութեան մէջ գործողութիւններէն երկուքի` գումարման եւ բազմապատկման արդիւնքին կը ստացուեն նոյն բազմութեանը պատկանող թիւեր։<ref>Գ.Ա.Ղարագեբակյան, Թվերի տեսության դասընթաց, Երևան, Էդիթ փրինթ, 2008 թ. Նախաբանը` Արմեն Ջրբաշյանի։</ref> Ի տարբերութիւն այդ երկու գործողութիւններու, հանման եւ բաժանման գործողութիւնները միշտ չէ, որ պատասխաններ ունեն բնական թիւերու բազմութեան մեջ։

Բնական թիւերու բազմությունն անվերջ է, քանի որ կրնայ գտնուիլ ցանկացած բնական թիւէն մեծ այլ, օրինակ՝ մեկով աւելի բնական թիւ։
Բնական թիւերու բազմությունն անվերջ է, քանի որ կրնայ գտնուիլ ցանկացած բնական թիւէն մեծ այլ, օրինակ՝ մեկով աւելի բնական թիւ։


== Տես նաեւ ==
== Տես նաեւ ==
* [[Ամբողջ թիւ]]
* [[Ամբողջ թիւ]]

== Ծանօթագրութիւններ ==
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
{{Ծնթ․ցանկ}}

17:05, 28 Յունիս 2019-ի տարբերակ

Բնական թիւ, այն թիւերն են, որոնք ծագած են առարկաները հաշուելու պահանջով:

Նշանակումը

Թուաբանագիտական նշանակումը N-ի «գրատախտակի թաւ» (անգլերէն՝ blackboard bold տառատեսակով է (լատ.՝ naturalis` բնական բառին սկզբնատառով)[1]
0-ի պատկանելութիւնը նշելու համար երբեմն կ'աւելցուի 0 դասիչը՝[2]0

Ենթաբազմութիւններ

Բնական թիւերու բազմութեան մէջ կը մտնեն մի շարք ենթաբազմութիւններ, զորօրինակ՝

  • Զոյգ թիւեր, որոնք 2-ի կը բաժնուեն՝ 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, ....
  • Կենտ թիւեր, որոնք 2-ի չեն բաժնուեր՝ 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, ...
  • Պարզ թիւեր, որոնք չունեն 1-էն զատ բաժանարար՝ 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, ...
  • Հարշատ թիւեր, որոնք կը բաժնուեն իրենց թուանշաններու գումարին` 10, 12, 18, 20, 21, 24, 27, ...
  • Կատարեալ թիւեր, որոնք հաւասար են իրենցիսկ բաժանարարներու գումարին՝ 6, 28, 496, 8128, ... (օրինակ՝ 28=1+2+4+7+14)
  • Աքիլեւսի թիւեր, որոնք կը բաժնուեն իրենց բոլոր բաժանարարներու քառակուսիներուն՝ 72, 108, 200, 288, 392, ...
  • Մերսէնի թիւեր` 22-1, 23-1, 25-1,..., 244197-1, 286243-1

Յատկութիւններ

Բնական թիւերու բազմութեան մէջ գործողութիւններէն երկուքի` գումարման եւ բազմապատկման արդիւնքին կը ստացուեն նոյն բազմութեանը պատկանող թիւեր։[3] Ի տարբերութիւն այդ երկու գործողութիւններու, հանման եւ բաժանման գործողութիւնները միշտ չէ, որ պատասխաններ ունեն բնական թիւերու բազմութեան մեջ։

Բնական թիւերու բազմությունն անվերջ է, քանի որ կրնայ գտնուիլ ցանկացած բնական թիւէն մեծ այլ, օրինակ՝ մեկով աւելի բնական թիւ։

Տես նաեւ

Ծանօթագրութիւններ

  1. Rudin W. (1976)։ Principles of Mathematical Analysis։ New York: McGraw-Hill։ էջ 25։ ISBN 978-0-07-054235-8 
  2. «Standard number sets and intervals»։ ISO 80000-2:2009։ International Organization for Standardization։ էջ 6 
  3. Գ.Ա.Ղարագեբակյան, Թվերի տեսության դասընթաց, Երևան, Էդիթ փրինթ, 2008 թ. Նախաբանը` Արմեն Ջրբաշյանի։

Կատեգորիա:Թիւեր