«Ճէյմս Պաղեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎top: removed: {{Արևելահայերեն|Ջեյմս Բաղյան}} using AWB
Չ →‎Արտաքին յղումներ: removed: (արւմտ․) (5) using AWB
Տող 100. Տող 100.
{{DEFAULTSORT:Բաղյան, Ջեյմս}}
{{DEFAULTSORT:Բաղյան, Ջեյմս}}
[[Կատեգորիա:1952 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:1952 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի տիեզերագնացներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի տիեզերագնացներ]]
[[Կատեգորիա:22 Փետրուարի ծնածներ‎]]
[[Կատեգորիա:22 Փետրուարի ծնածներ‎]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկահայ բժիշկներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկահայ բժիշկներ]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկահայ մարզիկներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկահայ մարզիկներ]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկահայ գիտնականներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկահայ գիտնականներ]]
[[Կատեգորիա:Բժշկական գիտությունների դոկտորներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Բժշկական գիտությունների դոկտորներ]]
[[Կատեգորիա:Ֆիլատելֆիա ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:Ֆիլատելֆիա ծնածներ]]

21:29, 27 Յունիս 2019-ի տարբերակ

Ճէյմս Ֆիլիփ Պաղեան
անգլերէն՝ James Philipp Bagian
Ծնած է 22 Փետրուար, 1952
Ծննդավայր Ֆիլատելֆիա, Փենսիլուանիա նահանգ,
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Քաղաքացիութիւն  Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Ազգութիւն Հայ
Ուսումնավայր Տրեքսելի համալսարան
Թոմաս Ճեֆըրսըն Համալսարան
Մասնագիտութիւն ՆԱՍԱ ՆԱՍԱՏիեզերագնաց,
բժիշկ կենսաբան
Աշխատավայր ՆԱՍԱ
Անդամութիւն Ճարտարագիտական ազգային կաճառ
Ամուսին Թանդ Մ. Բենսոն

Ճէյմս Ֆիլիփ Պաղեան (անգլերէն՝ James Philipp Bagian ծնած է՝ 1952, 22 Փետրուար, Ֆիլատելֆիա, Փենսիլուանիա նահանգ, ԱՄՆ), Ամերիկահայ երկրաչափ, մարզիկ, ուսանած է բժշկագիտութիւն, Հայազգին համար եղած է առաջին տիեզերագնացը։

Կենսագրութիւն

Ծագում

Ճէյմս Ֆիլիփ Պաղեանը ծնած է 1952 թուական, 22 Փետրուարին՝ ԱՄՆՓենսիլուանիա նահանգի Ֆիլատելֆիա քաղաքին մէջ։ Անոր նախնիներուն ազգանունը եղած է Կունտեպաղեան, բայց ԱՄՆ-ու ներգաղթային ծառայութեան աշխատակիցները կրճատածեն եւ իրենց ազգանունը դարձած է Պաղեան[1]։

Ճէյմս Պաղեանի հօր պապը՝ Նազարեթ Կունտեպաղեանը, Միացեալ Նահանգներ գաղթած է 1913 թուականին Արաբկիրէն։ Ան մէջ ամուսնացած է ԱՄՆՄալատիա նահանգին մէջ, աւելի շուտ՝ (1908-ին), գաղթած Սաթենիկի հետ։ Ճէյմս Պաղեանի հայրը՝ Ֆիլիփը, ինչպէս նաեւ անոր եղբայրներն ու քոյրերը հարիւր տոկոսով հայ են, ծնած ԱՄՆ-ուն մէջ։ Ճէյմսի մայրը Գերմանուհի է[1]։ Հայրը նոյնպէս օդաչու եղած է։

Կրթութիւն

Հաճախած է Ֆիլատելֆիայի կեդրոնական միջնակարգ դպրոցը։ 1969-73 թուականներուն սորված է «Drexel» համալսարանին մէջ՝ ստանալով երկրաչափի դիրքը։ Ապա ուսումը շարունակած է «Thomas Jefferson» համալսարանին մէջ եւ 1977 թուականին, ստացած է բժշկական գիտութիւններու բժիշկի կոչումը։

Աշխատանքային գործունէութիւն

1974-78 թուականներուն մասնակած է բազմաթիւ մրցոյթներու, իսկ 1982 թուականին ընդգրկած է ԱՄՆ տիեզերագնացներու խումբի կազմումը։

1973 թուականին որպէս երկրաչափ աշխատանքի անցած է Պրիսդոլ քաղաքի «3Մ» գործարանին մէջ։ 1976-78 թուականներուն ԱՄՆ ռազմածովային փորձարարական կեդոնի (Մերիլենտ նահանգ) երկրաչափը եղած է։ 1978 թուականին որպէս վիրաբոյժ եւ բժիշկ, աշխատած է Լէոնիտ Ճեքսոնի անուան կեդրոնին մէջ՝ միաժամանակ ուսանելով ԱՄՆ Ռազմական ուժերու թռիչքային վիրաբուժութեան եւ ԱՄՆ Ռազմական ուժերու տիեզերական բժշկութեան դպրոցներուն մէջ։

1986 թուականին ստացած է մասնագիտական երկրաչափի դիրքը, իսկ 1987 թուականին՝ տիեզերանաւի բժիշկի վկայագրեր դիրքը։ 1980 թուականին Յուլիսին որպէս տիեզերագնաց սկսած է աշխատիլ ՆԱՍԱ-ին մէջ (Ամերիկեան ազգային տիեզերական գործակալութիւն)։

Պաղեանը ունեցած է տիեզերական բժշկութեան տիտղոսը, եղած է ՆԱՍԱ-ի Օդաչու-վիրաբոյժներու միութեան, Ամերիկացի երկրաչափ միութեան, Ալֆա եւ օմեկա Տիեզերագնացներուն եւ այլ կազմակերպութիւններու անդամ։

Թռիչք տիեզերանաւով

1989 թուականին Մարտ 13-18-ին, որպէս բժշկակենսաբանական մասնագէտ, առաջին անգամ թռիչք կատարած է ամերիկեան տիեզերանաւով։

Ան մարդկային գործութիններու, շրջակայ միջավայրի եւ տիեզերանաւի բժշկութեան վերաբերեալ բազմաթիւ աշխատութիւններու հեղինակն է։ Ճէյմսը 337 ժամ անցուցած է տիեզերքին մէջ։

Այժմ Պաղեանը կը զբաղի կենսաբժշկական աշխատանքներով եւ կը ղեկավարէ «բուսակերներու առողջութեան պահպանման» ազգային կեդրոնը։

Ընտանիք

Հայ տիեզերագնացը ամուսնացած է Ամերիկացի Թանդ Բենսոնի հետ։ Անոնք ունին 4 երեխաներ։

Պարգեւներ

Իր գործունեութեան համար Պաղեանը պարգեւատրուած է ՆԱՍԱ-ի մետալով, տիեզերագնացութեան միջազգային վկայականով, տիեզերական հիւանդութիւններու բուժման ձեւերու մշակման մետալով, ինչպէս նաեւ 1989 եւ 1991 թուականներուն դէպի տիեզերք կատարած թռիչքներուն համար՝ ՆԱՍԱ-ի մրցանակներով։

«Դիսքաւերի» (STS-29) «Դիսքաւերի» (STS-29),
(ձախէն-աջ՝) Ճէյմս Պաղեան (Թռիչքի ծրագրի N1 մասնագէտ), Ճ. Պլահա, Ռ. Սպինկեր, Մ. Կոուտս եւ Ճ. Պակլի

«Դիսքավերի» (STS-29) «Դիսքաւերի» (STS-29)

Կաղապար:Քոյրյղումներ

Թռիչք՝ 13 Մարտ, 1989 թուակնին 14։57։00 UTC
Վայրէջք՝ 18 Մարտ, 1989 թուականին 14։35։51 UTC

Անձնակազմ
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Մայքլ Կոուտս (2) — հրամանատար;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Ճոն Պլահա (1) — օդաչու;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Ճէյմս Պաղեան (1) — թռիչքի ծրագրի մասնագէտ - №1;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Ճէյմս Պակլի (3) — թռիչքի ծրագրի մասնագէտ - №2;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Ռոպերթ Սպինկեր (1) — թռիչքի ծրագրի մասնագէտ - №3.

STS-29 ի անձնակազմը լրիւ յանձնուած էր 61-H արշաւախումբի կազմին, բայց 1988, 17 Մարտ թուականին, ՆԱՍԱ-ն յայտարարեց անձնակազմի անդամներուն թէ՝ Աննա Ֆիշերի փոխարէն, թռիչքի ծրագրի №1 մասնագէտ նշանակուեցաւ Ճէյմս Պաղեանը։

«Կոլումպիա» (STS-40) «Քոլումպիա» (STS-40)

Կաղապար:Քոյրյղումներ

«Քոլումպիա» (STS-40) «Քոլումպիա» (STS-40),
(ձախէն-աջ՝) Է, Կեֆֆնի, Պ. Օ' Քոննոր, Մ. Հիւզ-Ֆուլֆորտ, Թ. Ճերնիգան, Մ. Սետտոն, Ս. Կուտիերրես եւ Ճէյմս Պաղեան

Թռիչք՝ 5 Յունիս, 1991 թուականին 13։24։51 UTC
Վայրէջք՝ 14 Յունիս, 1991 թուականին 15։39։11 UTC

Անձնակազմ
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Պրայըն Օ' Քոննըր (2) — հրամանատար;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Սիտնի Կուտիերրես (1) — օդաչու;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Ճէյմս Պաղեան (2) — թռիչքի ծրագրի մասնագէտ - №1;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Թամարա Ճերնիգան (1) — թռիչքի ծրագրի մասնագէտ - №2;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Մարկարեդ Սետտոն (2) — թռիչքի ծրագրի մասնագէտ - №3;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Էնտրիւ Կեֆֆնի (1) — օգտակար բեռնվածության մասնագէտ - №1;
  • Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ (ՆԱՍԱ)։ Միլլի Հիւզ-Ֆուլֆորտ (1) — օգտակար բեռնվածության մասնագէտ - №2;

Ծանօթագրութիւններ

Արտաքին յղումներ


Կատեգորիա:1952 ծնունդներ Կատեգորիա:Ամերիկացի տիեզերագնացներ Կատեգորիա:22 Փետրուարի ծնածներ‎ Կատեգորիա:Ամերիկահայ բժիշկներ Կատեգորիա:Ամերիկահայ մարզիկներ Կատեգորիա:Ամերիկահայ գիտնականներ Կատեգորիա:Բժշկական գիտությունների դոկտորներ Կատեգորիա:Ֆիլատելֆիա ծնածներ