Սեպտեմբեր

Կաղապար:Ամիսներու Գլխագիր Սեպտեմբեր, տարուան իններորդ ամիսը, ըստ՝ գրիգորեան օրացոյցի, ունի 31 օր։ Հիւսիսային կիսագունդի տարածքին՝ աշնան առաջին ամիսը, իսկ հարաւային կիսագունդին՝ գարնան առաջին ամիսը։
Սեպտեմբերն իր անունը լատիներէն septem՝ (եօթ) բառէն ստացած է[1], քանի որ ըստ հին հռովմէական օրացոյցի եօթերորդ ամիսը համարուած էր, երբ Մարտը (լատիներէն՝ Martius) տարուան առաջին ամիսը եղող պարագային մինչեւ Ք.ա. 153-ը[2] Օրացուցային բարեփոխումէն ետք, երբ որպէս առաջին ամիս աւելացուեցին Յունուարն ու Փետրուարը, Սեպտեմբերը դարձաւ իններորդ ամիսը, սակայն պահպանեցաւ իր անունը:

  • Սեպտեմբեր ամսուայ կենդանաշրջանի նշաններն են՝ մինչեւ 22-ը՝ Կոյս, 23-էն ետք՝ Կշիռք

Հայաստանի Մէջ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սեպտեմբերը, ըստ Les Très Riches Heures du duc de Berry
Դդումը Սեպտեմբեր ամսուան
  • Սեպտեմբեր 1-ին՝ կը սկսի ուսումնական տարեշրջանը
  • Սեպտեմբերի 2-ին՝ կը նշուի Արցախի Անկախութեան օրը
  • Սեպտեմբերի 21-ին՝ կը նշուի Անկախութեան օրը

Սեպտեմբեր Ամսուայ Նշանաւոր Օրերը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սեպտեմբեր 1՝
    • Ուզպեքստան՝ Անկախութեան Օր
    • Ռուսիա՝ Գիտելիքներու Օր
  • Սեպտեմբեր 2՝
    • Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի Աւարտը
  • Սեպտեմբեր 3՝
    • Դրօշակի Օր (Աւստրիա)
    • Անկախութեան Օր (Քաթար)
  • Սեպտեմբեր 5՝
    • Բարերարութեան Համաշխարհային Օր
  • Սեպտեմբեր 6՝
    • Անկախութեան Օր (Սուազիլընտ)
  • Սեպտեմբեր 7՝
  • Սեպտեմբեր 9՝
  • Սեպտեմբեր 12՝
    • Ազգային Օր (Կիպրալթար)
    • Ինքնասպանութիւններու Կանխարգելման Համաշխարհային Օր
    • Քաթալոնիոյ Ազգային Օր
  • Սեպտեմբեր 12՝
    • Անկախութեան Օր (Կուաթեմալա, Հոնտուրաս, Նիքարակուա, Սալվատոր, Քոսթա Րիքա)
  • Սեպտեմբեր 16՝
    • Օզոնի Շերտի Պահպանութեան Համաշխարհային Օր
  • Սեպտեմբեր 17՝
    • Կղզիի Լեզուի Օր (Օքինավա, Ճաբօն)
  • Սեպտեմբեր 24՝
    • Աշնանային Գիշերահաւասարի Օր
  • Սեպտեմբեր 29՝
  • Սեպտեմբեր 30՝
    • Թարգմանիչի Օր

Շարժական Տօներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Վերջին կիրակին՝ Խուլերու Օր
  • Տարուան 28=256րդ օրը, որ կը համընկնի Սեպտեմբեր 12-ին, իսկ նահանջ տարիները՝ 13-ին, կը համարուի Ծրագրաւորողներու Օր
  • Սեպտեմբեր ամսուան կը սկսի աշխարհի ամենէ մեծ ժողովրդական տօնախմբութիւնը՝ Օքթոպերֆեսթը (՝ Oktoberfest) եւ կ'աւարտուի Հոկտեմբեր ամիսը:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. Հրաչեայ Աճառեան, Հայերէն Արմատական Բառարան, Ե.1926 [1]
  2. Հովըրտ Սքալըրտ, Festivals and Ceremonies of the Roman Republic (Cornell University Press, 1981), p. 84;
    Gary Forsythe, Time in Roman Religion: One Thousand Years of Religious History (Routledge, 2012), p. 14.