Ռուբէն Խանազատ

Ռուբէն Խանազատ;
Ծննդեան անուն	հայ.՝ Նշան Կարապետյան
Նաեւ յայտնի է իբրեւ	Ռուբեն Խան-Ազատ
Ծնած է	17 Փետրուար 1862
Ծննդավայր	Երեւան, Ռուսական Կայսրութիւն
Մահացած է	1929
Քաղաքացիութիւն	Ռուսական Կայսրութիւն
Ազգութիւն	Հայ
Ուսումնավայր	Ժընեւի համալսարան
Մասնագիտութիւն	քաղաքական գործիչ
Կուսակցութիւն	Սոցեալ Դեմոկրատ Հնչակեան Կուսակցութիւն

Ռուբէն Խանազատ (Նշան Կարապետեան, 17 Փետրուար 1862(1862-02-17), Երեւան, Ռուսական Կայսրութիւն - 1929), հայ գրող եւ թարգմանիչ։ Հնչակեան կուսակցութեան հիմնադիրներէն։

Կենսագրական գիծեր

Ծնած է Երեւան, տեղական դպրոցը աւարտելէ ետք մտած է երկրորդական վարժարան։ Դեռ երիտասարդ, ոգեւորուած է ռուս յեղափոխականներու գաղափարներով եւ որոշած է նուիրուիլ հայկական ազատագրական պայքարին:

Խանզատ անցած է Ֆրանսա եւ Մոնփէլիէի մէջ հետեւած է գիւղատնտեսութեան: Աւետիս Նազարբէկեանի եւ ուրիշներու հետ Ժընեւի մէջ հիմնած է Հնչակեան կուսակցութիւնը:

1889-ին գացած է Կ. Պոլիս եւ կազմակերպած՝ Գում Գափուի նշանաւոր ցոյցը, 15 Յուլիս 1890-ին

Սիմոն Զաւարեանի յանձնարարութեամբ, իբրեւ ուսուցիչ, Տրապիզոն անցած է եւ անկէ ետք՝ Կովկաս ու Թաւրիզ, դարձեալ իբրեւ ուսուցիչ:

1905-ին բաժնուելով իր ընկերներէն, յարած է Սոցեալ Դեմոկրատներուն:

Ռուբէն Խանազատ աշխատակցած է «Մշակ»ին, «Տարազ»ին եւ ուրիշ ռուսերէն ու ֆրանսերէն թերթերու:

Աշխատութիւններ

Իր հրատարակութիւններն են՝

Յիշողութիւններ Խրիմեանի մասին,
Իդէալիզմ թէ՞ մատէրիալիզմ։

Իբրեւ դասագիրք լոյս ընծայած է՝

Հին աշխարհի պատմութիւն,
Նախամարդ եւ հայկական առասպելներ,
Հայաստանի համառօտ պատմու.թիւնը:

Թարգմանած եւ հրատարակած է՝

Կի տը Մոփասանի «Ճարպագունդ»ը,
Շրէյնէրի ՀէքեաԹներ,
Մանկական պատմուածքներ՝ կենդանիներու կեանքէն:

Անտիպ կը մնան Անաթօլ Ֆրանսի «Կարմիր շուշան», «Թէոտորա», ինչպէս նաեւ «Միջին դար» դասագիրքը:

Իր մանրամասն յոււշերը հրատարակուած են ամսագիր «Հայրենիք»ներուն մէջ։

Աղբիւրներ

«ԿԵԱՆՔ եւ ԱՐՈՒԵՏ», Տարեգիրք, Ա․ տարի, 1931, էջ 258-259։

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։