Jump to content

Ռալֆ Ուալտօ Էմըրսըն

Ռալֆ Ուալտօ Էմըրսըն
անգլերէն՝ Ralph Waldo Emerson
Ծնած է 25 Մայիս 1803(1803-05-25)[1][2][3][…]
Ծննդավայր Պոսթըն, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Մահացած է 27 Ապրիլ 1882(1882-04-27)[2][3][1][…] (78 տարեկանին)
Մահուան վայր Կոնկորդ, Միտըլսէքս Գաւառ, Մասսաչուսէթս, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Քաղաքացիութիւն  Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Կրօնք Երրորդութեան վարդապետութեան մերժում
Ուսումնավայր Հարվարդի աստվածաբանական դպրոց?, Հարուարտ քոլեճ և Հարուըրտ Համալսարան
Ազդուած է Միշել դը Մոնտեն?, Էմանուել Սվեդենբորգ?, Ճորճ Ուիլհելմ Ֆրետրիխ Հեկել, Պղատոն և Շամսուտտին Մոհամետ Հաֆեզ
Երկեր/Գլխաւոր գործ Concord Hymn?, The Humble-Bee?, Music?, Thine Eyes still shined?, Waldeinsamkeit? և Woodnotes I?
Տեսակ Վեհանցականութիւն
Մասնագիտութիւն փիլիսոփայ, բանաստեղծ, գրագէտ, ակնարկագիր, օրագրի հեղինակ, կենսագիր, ունիտոր, հոգեւորական, հռետոր և աբոլիցիոնիստ
Անդամութիւն Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ և Ամերիկեան Փիլիսոփայական Ընկերութիւն
Ամուսին Լիդիան Ջեքսոն Էմերսոն? և Ellen Louisa Tucker?[4]
Ծնողներ հայր՝ William Emerson?, մայր՝ Ruth Haskins?
Երեխաներ Edith Emerson Forbes? և Էդվարդ Ուոլդո Էմերսոն?
Ստորագրութիւն

Ռալֆ Ուալտօ Էմըրսըն (անգլերէն՝ Ralph Waldo Emerson, 1803-1882), ամերիկացի գրող, փիլիսոփայ, գերվերացական բանաստեղծ։

Արժէքաւոր են իր «Հասարակութիւն եւ մենութիւն» (1870) գիտական շարադրանքը եւ «Մարդկութեան ներկայացուցիչներ» (1850) կենսագրական ակնարկներու գիրքը, ուր ներկայացուած են Պղատոնը, Շէյքսփիրը, Նափոլէոնը, Կէօթէն[5] եւ ուրիշներ։

Ծնած է Պոսթըն (Մասաչուսեթս):

Հարվըրտի համալսարանէն ստացած է աստուածաբանական կրթութիւն։

Գլխաւոր գործերը

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • «Բնութիւնը» (Nature, 1836)- Փիլիսոփայական կտակ, ուր ան բնութիւնը կը ներկայացնէ իբրեւ անմիջական միջոց՝ Աստուծոյ եւ ճշմարտութեան հետ հաղորդակցելու։
  • «Ամերիկացի Գիտնականը» (The American Scholar, 1837) - Կոչ մըն է՝ զարգացնելու անկախ եւ ինքնուրոյն ամերիկեան մտաւորականութիւն։
  • «Ինքզինքիդ հաւատա՛» (Self-Reliance, 1841) -Անհատի ինքնավստահութիւնը կը ներկայացնէ իբրեւ բարոյական եւ գործնական գերագոյն արժէք։
  • «Կենսագրական պատկերներ» (Representative Men, 1850) - Կեանքի մէջ ազդեցիկ մտածողներու մասին ուսումնասիրութիւններ։

Յօրինած է «Ամերիկեան գիտնականը» հանրահայտ ճառը, որ Օլիվեր Ուենտել Հոլիս Աւագի կողմէ բնութագրուած է իբրեւ «անկախութեան հռչակագիր»։ Իր փիլիսոփայական աշխատութիւններուն եւ գեղարուեստական ստեղծագործութիւններուն մէջ արծարծուած է անձի, անոր ազատութեան, հոգիի եւ բնութեան փոխյարաբերութիւններու հետ առնչուող հարցեր: Եղած է Հենրի Տէյվիտ Թորոյի ընկերն ու ուսուցիչը։

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
  2. 2,0 2,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
  4. Encyclopædia Britannica
  5. Ռընէ Ուելլէք, Օսթին Ուորրէն (2008)։ Գրականութեան տեսութիւն։ Երեւան: Սարգիս Խաչենց։ էջ 466