Նոր Վարագավանք

Նոր Վարագավանք

Նոր Վարագավանք, հայկական վանական համալիր է Տաւուշի մարզին մէջ, Վարագավան գիւղէն 3.5 քմ․ հարաւ-արեւմուտք, բարձր ժայռի վրայ անտառապատ լեռներով շրջապատուած։

Պատմութիւն եւ ճարտարապետութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Վանքը հիմնած է Դաւիթ Բ․ Կիւրիկեան թագաւոր՝ 1193-1198 թ․-ին, հետագային համալիրն աւելի ընդարձակած է իր թոռը՝ Վասակ Բ․-ն 1234-1237 թ․-ին։[1] Կիւրիկեանները Բագրատունիներու կրտսեր ճիւղն են, եւ անոնց Տաշիր-Ձորագետի թագաւորութիւնը ընդգրկած է պատմական Գուգարք, Արցախ եւ Ուտիք նահանգները։[2] Վանքը Կիւրիկեան իշխանատոհմի տապանատուն է։ Շքեղ ձեւաւորում ունի գաւիթի շքամուտքը։ Այստեղ առկայ է Արարատեան կողմնակալութեան՝ կողմնակալ-հրամանատար, իշխանաց-իշխան Վաչէ Ա․ Վաչուտեանի զոյգ արծիւներով զինանշանը։ Հաւանաբար Վաչէ Ա․ մեծարժէք նուիրատուութիւն կատարած է Նոր Վարագավանքին եւ անոր ի պատասխան, իր զինանշանը փորագրուած է գաւիթի պատին։[3]

Անուան ծագումը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սկիզբը կոչուած է Անապատ։ Նոր Վարագավանք անունն ստացած է Վասպուրականի հռչակաւոր Վարագայ վանքէն, զոր մոնղոլներու կողմէն աւերուած էր։ Վարագայ վանքի հոգեւոր առաջնորդ Ղուկասը, 1213 թ-ին, Անապատ տեղափոխած է Վարագայ վանքի մէջ պահուած մասունքները, անոնց կարգին՝ Սուրբ Խաչափայտի կտորը, որ բերած էին Հռիփսիմեան կոյսերը։[3][4]

Վանքի մօտ կան խաչքարեր, որոնցմէ ամենամեծը 1620 թ․-ին կերտած է Վարդանը։

Տե՛ս նաեւ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Պատկերներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. Kirakos Gandzaketsi. History of Armenia. Yerevan. 1982, p. 117
  2. Bedrosian, Robert. " Armenia During the Seljuk and Mongol Periods," in Richard G. Hovannisian (ed.): The Armenian People From Ancient to Modern Times, (Volume II: Foreign Dominion to Statehood: The Fifteenth Century to the Twentieth Century). New York: Palgrave Macmillan, 1997, pp. 34-37
  3. 3,0 3,1 Hasratian, Murad, and Sargsyan, Zaven. Armenia: 1700 Years of Christian Architecture. Yerevan, 2001, p. 170
  4. Holding, Nicholas. Armenia, with Nagorno Karabagh: The Bradt Travel Guide. Bradt Travel Guides, 2004, p. 174

Կաղապար:ՀԱԵ