Jump to content

Յովսէփ վրդ. Գալայճեան

Յովսէփ Գալայճեան
Ծնած է 1908
Ծննդավայր Քէֆէրտէզ, Խարբերդի Հարաւային Կողմը, Եփրատ Գետին մօտ
Ազգութիւն Հայ
Կրօնք Քրիստոնեայ

Գերպ. Յովսէփ վրդ. Գալայճեան (ծնած՝ 1908, Քէֆէրտէզ), Տիթրոյթի կաթողիկէ հայ համայնքի հոգեւոր հովիւ։

Տիթրոյթի կաթողիկէ հայ համայնքի հոգեւոր հովիւ Գերապայծառ Յովսէփ Վրդ. Գալայճեան ծնած է Քէֆէրտէզ գիւղը, Խարբերդի հարաւային կողմը, Եփրատ գետին մօտ։ Հոն անցուցած է իր մանկութիւնը եւ յաճախած է գիւղին դպրոցը մինչեւ 1915-ի տեղահանութիւնը։

Իր մանկութեան երկրորդ շրջանը անցուցած է որբանոցներու մէջ. նախ Հալէպ, յետոյ Պալըքէսիր՝ Պարտիզակ եւ ապա 1918-ին Պոլիս: Նախ կը մնայ Շիշլիի որբանոցը, յետոյ կը յաճախէ Սէն ժորժ. աւելի վերջը՝ Գատըգիւղի Մխիթարեան վարժարանը մինչեւ 1921: Նոյն տարին Հռոմ կը մեկնի 11 այլ մանուկներու հետ եւ 10 տարի կ'աշակերտէ Լեւոնեան Ժառանգաւորացին։

Իբր համալսարանական ուսումը ստացած է լատիներէն լեզուով, նախ Հռոմի Ուրբանեան Համալսարանին մէջ, ուր հետեւած է փիլիսոփայութեան, յետոյ 1927-1931 յաճախած է Գրիգորեան (կրէկորիանոս) համալսարանը եւ աստուածաբանական ճիւղէն տիրացած է Դոկտորի տիտղոսին։

1931-ին Հռոմի Ս. Նիկողայոս եկեղեցիին մէջ քահանայ կը ձեռնադրուի։ Տարի մը Լեւոնեան Ժառանգաւորացի մէջ դասաւանդելէ ետք կը մեկնի Պէյրութ եւ Հայ Կաթողիկէ Պատրիարքարանին մէջ կը ստանձնէ քարտուղար-դիւանապահի պաշտօնը։ Ազատ ժամերուն կը յաճախէ Լիբանանի երաժշտանոցը, 7 տարի յետոյ, երեք տարի երգեհոնի դասեր կ'առնէ Ամերիկեան երաժշտանոցի տեսուչէն. միեւնոյն ատեն կը հետեւի ձայնամարզութեան։ Պէյրութի մէջ կը կազմէ «Կիլիկիա» երգչախումբը եւ համերգներ կու տայ տասը տարի։ Դասաւանդած է Հայ Քոյրերու վարժարանին մէջ։

1946-ին ֆիլատելֆիա կը հրաւիրուի Կարտինալ Աղաճանեանին կողմէ, որպէս եկեղեցւոյ օգնական հովիւ։ Հոն կը կազմէ Կոմիտաս երգչախումբը եւ համերգներ կը կազմակերպէ։ 1948-ին Տիթրոյթ կու գայ, ուր կը կազմէ երգչախումբ մը. նաեւ կը կատարէ հրատարակչական աշխատանք։ Գերապայծառութեան տիտղոսին կ'արժանանայ 1973-ին, ձեռամբ Գերապայծառ Երուանդ Թ.Ծ.Վ. Գորտիկեանի։ Սոյն տիտղոսը իրեն նուիրուած էր Սրբազան Քահանայապետ Պօղոս Զ.ի կողմէ։

Իր հրատարակուած գործերն են.

  • «Փունջ Երգեր» (քերթուածներ, ի յիշատակ Մեծ Եղեռնի Հայ Նահատակներուն, Ս. Ղազար Վենետիկ, 1965)։
  • «Կոմիտաս Վրդ.ի ծննդեան 100-ամեակին առթիւ (գրքոյկ, 1969)։
  • «In My Solitude» (քերթուածներ, անգլերէն, 1972)։
  • «Կենսագրութիւն Յ. Նազլեան Արքեպիսկոպոսի (Վենետիկ, 1973)։
  • «Գեր. Յովսէփ Վրդ. Գալայճեանի Կեանքն ու Գործը» (իր քահանայութեան 50-ամեայ յոբելեանին առթիւ. կը պարունակէ նաեւ իր յօրինած ու դաշնաւորուած քառաձայն խմբերգները, Տիթրոյթ, 1982)։
  • «Մեներգներ եւ Մշակումներ» (Տիթրոյթ, 1984)։
  • «Մտածումներ»։
  • «Դատումներ»։
  • «Գնահատումներ» (Տիթրոյթ, 1987)։
  • «Մտքի Կայծեր (Լոս Անճելըս, 1987, անգլերէնի թարգմանուած)։
  • «Յուշեր Հայ Որբի մը Մանկութեան օրերէն»։
  • «Ականատեսի Վկայութիւններ Եղեռնէն» (Լոս Անճելըս, 1989)։
  • «Քառաձայն Խմբերգներ»։
  • «Աստուածամօր Նուիրուած Շարականներ» (Տիթրոյթ, 1989):

Ութը տարի լոյս ընծայած է «Վարդենիք» պարբերաթերթը (1950-1958): Աշխատակցած է Լիբանանի «Ազդակ» եւ «Եփրատ» թերթերուն եւ «Աւետիք» ամսագրին։

Հայր Յովսէփ Գալայճեան իրգործերուն մէջ, մանկութենէն հարազատ պատկերներ կ'արտայայտէ[1]։

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. Սփիւռքահայ Արդի Գրականութիւն (խմբ. խմբագրող եւ համադրող՝ Սեդա Ծաղիկեան-Տէմիրճեան), Միշիկըն, «Ռօյըլ Օք», 1994։