Միս

(Վերայղուած է Միս (արեւմտահայերէն)-էն)
Մսեղենի բազմազան տեսականի
Խոզու միս
Նատիւրմորթ, Կլոդ Մոնե (1864).

Միս, կենդանիի սպանդէն ստացուած ելունք, կ'օգտագործուի որպէս սնունդ։[1]
Այն կենդանական ծագման լիարժէք սպիտակուցներու աղբիւր է, որ անհրաժեշտ է մարդու օրկանիզմի հիւսուածքներու կառուցման, նիւթերու սինթեզի եւ փոխանակման համար։ Կը հանդիսանայ նաեւ ֆոսֆորի աղբիւր։ Կը մասնակցի նեարդային հիւսուածքներու, ճարպերու, B - խումբի սննդանիւթերու, միկրոտարրերու ֆիզիոլոկիական կազմուածքներուն մէջ։

օգտագործուած քանակ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հայաստանի մէջ, 2002թ.-ի տուեալներով իւրաքանչիւր անձի հաշուով սահմանուած միսի սպառման տարեկան ֆիզիոլոիկական քանակը 75քկ է, այդ թիւին մէջ՝ տաւարամսիը՝ 20.3, խոզի եւ թռչունի միսը՝ 15-ական, ոչխարինը՝ 7.5, երշիկեղենինը եւ ապխտած ապրանքներունը՝ 13.5 եւ ենթամթերքներունը՝ 3.7 քկ։

օգտակարութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Միսը օժտուած է բարձր մարսելիութեամբ, դիւրին կ'ենթարկուի խոհարարական մշակման։ Միսէն կարելի է պատրաստել սնունդի բազմազանութիւն ապահովող շատ ճաշատեսակներ։ Սակայն մսեղէնի չափէն աւելի օգտագործումը կրնայ հիպերտոնիկ հիւանդութիւններու զարգացման նախապայման հանդիսանալ։ Միսի պիոկենային ամինները կը զօրացնեն արիւնատար անօթներու տոնուսը՝ բարձրացնելով երակային ճնշումը։ Միսի մէջ պարունակուող նուկլիեինաթթուները կրնան նպաստել մեծահասակ մարդոց օրկաններուն մէջ,յօդատապի հիւանդութեան զարգացման, ուստի նպատակայարմար է զայն փոխարինել կաթնեղէնով եւ ձկնեղէնով։

Սպանդի ենթարկուած կենդանիի տեսակէն ստացուող միսը կրնայ ըլլալ տաւարի, ոչխարի, խոզի, այծի, ձիու, ուղտի, եղնիկի, գոմէշի, ճագարի եւ այլն։

Միսի Քիմիական Բաղադրութիւնը 110 Կրամին Մէջ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Տեսակը Կալորիաներ Սպիտակուցներ Ածխաջրեր Ճարպեր
Ձկնեղէն 110–140 20–25 կ 0 կ 1–5 կ
Հաւու կրծքամիս 160 28 կ 0 կ 7 կ
Ոչխարի միս 250 30 կ 0 կ 14 կ
Տաւարի փափկամիս 210 36 կ 0 կ 7 կ
Տաւարի ոսկրամիս 450 25 կ 0 կ 35 կ

Արտաքին յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. Lawrie, 1.