Մերսետես Պենզ

Մերսետես-Պենզ Mercedes-Benz
Տեսակ	Ինքնաշարժ արտադրող և ավտոմեքենա արտադրող?
Անուանված է	Մերսետես Ելինէք և Քարլ Պենզ
Հիմնադրուած է	1926
Հիմնադիր	Քարլ Պենզ, Կոթլիպ Տայմլըր և Վիլհելմ Մայպախ
Երկիր	Գերմանիա
Տնօրէն	Օլա Քալենիուս
Արդիւնաբերութիւն	Ինքնաշարժի ընկերութիւն
Արտադրանք	Ինքնաշարժներ Օթոպասներ Բեռնատարներ Շարժիչներ
Հասոյթ	▲ € 73.548 մլր (2014)
Զուտ շահոյթ	▲ € 5.853 մլր (2014)
Աշխատողներու թիւ	129 106 (2014)
Նախկին	Մերսետես
Սեփականատէր	Տայմլըր
Կարգախօս	"Լաւագոյնը Կամ Ոչինչ"
Կայք	Mercedes-Benz Mercedes-Benz Հայաստան

Մերսետես-Պենզ (գերմաներէն՝ Mercedes-Benz), գերմանական ինքնաշարժի վաճառանիշ։

Աշխարհի ամէնէն մեծ վաճառանիշներէն մէկը, որ տարիներ շարունակ ոչ միայն ձւաւորած է շքեղութեան եւ վստահելիութեան չափանիշներ, այլեւ՝ շօշափելի ներդրում ունեցած է ինքնաշարժի աշխարհի կերտման ոլորտին մէջ։

Հիմնուած է 1926-ին։

2014-ին Մերսետես-Պենզը գնահատուած է 36.711 միլիար տոլարով, երրորդ դիրքը գրաւելով՝ Թոյոթայէն (TOYOTA) եւ Պի ԷՄ Տապըլիուէն (BMW) ետք:

Մերսետես-Պենզի նշանաբանն է՝ «Լաւագոյնը Կամ Ոչինչ» ("The Best or Nothing") :

Պատմութիւն

Ընկերութեան հիմնադիրներ՝ Քարլ Պենզ Եւ Կոթլիպ Տայմլըր

Մերսետես-Պենզ 770-ը, որ Հիրոհիթօ կայսեր պատկանած է:

Այս ընկերութիւնը յառաջացած է «Պենզ» եւ «Տայմլըր» ընկերութիւններուն միացումով։

1886-ին Քարլ Պենզի կողմէ կը ստեղծուի երեք անուանի առաջին վառելանիւթով բանող ինքնաշարժը։ Աշխատանքները կը հովանաւորէր Կոթլիպ Տայմլըրը եւ շարժիչագործ Ուիլհելմ Մայպախը:

Եօթը տարի ետք կը ստեղծուի չորս անիւով մեքենայ մը՝ Պենզի կողմէ։

Մէկ տարի ետք, վերջինս կը ստեղծէ աւելի զարգացած մեքենայ մը։

1907-ին «Տայմլըր» կը ստեղծէ «Մերսետես-Պենզ» ինքնաշարժը։

1909-ին «Պենզ» ընկերութեան կողմէ կը ստեղծուի այդ ժամանակի ամէնէն հզօր ինքնաշարժը՝ «Պլիտզեն Պենզը» 200 ձիաուժ հզօրութեամբ։

Մինչեւ «Տայմլըր» ընկերութեան հետ միացումը, «Պենզ» ընկերութիւնը կ'արտադրէ 47555 ինքնաշարժ։

Առաջին անգամ «Մերսետես-Պենզ» անունով ինքնաշարժը կ'արտադրուի 1926-ին, Քարլ Պենզի եւ Կոթլիպ Տէյմլըր ընկերութիւններու միացումով՝ իբրեւ Տայմլըր Պենզ (Daimler-Benz) ընկերութիւն:

1930-ականներուն Մերսետես-Պենզ կ'արտադրէ 770 վաճառանիշը, որ պահանջուած էր Նացի Գերմանիոյ ժամանակաշրջանին: Ատոլֆ Հիթլեր իր իշխանութեան տարիներուն վարած է այս մեքենան՝ հրազէնադէմ հողմապակիներով:

Իւրայատուկ մեքենաներուն մեծ մասը աճուրդներու միջոցով վաճառուած են:

1930-ին, Մերսետես-Պենզ ընկերութիւնը կը ստեղծէ յատուկ ինքնաշարժ մը՝ Հռոմի Պապին համար, որ կը համարուի պատմութեան առաջին պաշտօնական «Պապաշարժը» (popemobile) :

Մերսետես-Պենզ ընկերութիւնը Բ. Համաշխարհային պատերազմին ընթացքին

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին, «Տայմլըր-Պենզ» ընկերութիւնը Գերմանիոյ նացիստական ռեժիմին կ'աջակցի զինուորական մեքենաներու եւ սարքաւորումներու արտադրութեան մէջ։ Անոնք կ'արտադրեն բեռնատարներ, ինչպէս նաեւ զրահամեքենաներ:

Պատերազմի ընթացքին, ընկերութիւնը կ'օգտագործէ շուրջ 40,000 աշխատող, ներառեալ՝ ռազմագերիներ, բանտարկեալներ եւ ճամբաներէն բերուած մարդիկ։ Այս արարքը հետագային կը դառնայ քննադատութեան առարկայ ։

1937-ին ընկերութիւնը սպառազինութեան արտադրութիւնը աւելցնելու նպատակով, ներառեալ՝ LG 3000 բեռնատարը եւ ուղղաթիռի շարժիչներ, ինչպիսիք էին՝ DB 600-ն ու DB 601-ը, Պերլինէն հարաւ գտնուող անտառապատ ու դժուար տեսանելի վայրի մը մէջ կը կառուցէ Կենսհակէնի (Genshagen) գործարանը։

Աւելի ուշ, «Տայմլըր-Պենզ» ընկերութիւնը մեծ վնասներ կը կրէ։

Գործարանին 70%-ը կ'աւերուի:

Նոր սկիզբ

Ընկերութիւնը կը փոձեն վերականգնել 1946-ին։

Սակայն ընկերութիւնը չունէր ո՛չ գործարան, ո՛չ սարք եւ ոչ ալ անհրաժեշտ մասեր։

Պատերազմէն ետք, առաջին արտադրուող ինքնաշարժը կ'ըլլայ W136-ը, որ նախագծուած էր 1930-ական թուականներուն։ Ըստ այդ նախագիծին, ինքնաշարժը պէտք էր ունենար 38 ձիաուժ։ Սակայն կը ստեղծուի աւելի հզօրը՝ 52 ձիաուժանոց «170S»ը։

Յունուար 1952-ին կը ստեղծուի «W191» աւելի զարգացած ինքնաշարժը։

Ընկերութիւնը մարդատար ինքնաշարժներու առընթեր կ'արտադրէր նաեւ մարզական ինքնաշարժներ։

Մեծ յաջողութիւն կը գտնէ Մերսետես-Պենզ «W196»ը։

Այս ինքնաշարժով Խուան Ֆանխիօ կը դառնայ Ֆորմիւլա 1 մրցումին կրկնակի ախոյեան 1954 եւ 1955 թուականներուն։

1952-ին կ'արտադրուի Մերսետես-Պենզ «W194» ինքնաշարժը, որ կը մասնակցի «Carrera Panamericana» եւ «Targa Florio» մրցարշաւներուն։

1954-1959 «Ponton» շարքը կը ներառէ չորս եւ վեց գլաններով ձեւեր, սակայն միայն վեց գլանով «W180» շարքը ամէնէն հզօրն է։ Մեծ «Ponton» ձեւը առաջին Մերսետեսն է, որ արտադրուած է առանց աւանդական շրջանակի՝ օգտագործելով մարմինի եւ շրջանակի միասնական (միաձուլուած) կառոյց։

• 
  300SL W198 (1954-1957)
• 
  190SL R121 (1955-1963)
• 
  300SL W198 (1957-1963)
• 
  W180 (1954–1959)
• 
  (1967)

Նոր ժամանակաշրջան

1965-ին, Ֆրանքֆորթի մէջ առաջին անգամ կը ցուցադրուի «S» շարքը։ Հոն կը ցուցադրուին «250S» շարքի 150 ձիաուժանոց եւ «250SE» շարքի 170 ձիաուժնոց ինքնաշարժները։

Նոյն թուականին այդ ինքնաշարժները կը համալրուին 2,8 լիթրնոց, իսկ 1968-ին «V8» տեսակի 3,5 եւ 4,5 լիթրնոց շարժիչներով։ Այս շարքին ամէնէն հզօր եւ ամէնէն յարմարաւէտը կը դառնայ «300SEL»-ի, եւ «300SEL»-ի 6,3 լիթրնոց ինքնաշարժներով, 220 քմ/ժ ամէնէն արագ ինքնաշարժները։

• 
  W113 (1963-1971)
• 
  W100 (1963-1981)
• 
  W108 (1965-1972)
• 
  W109 (1965-1972)

Այդ օրերէն Մերսետես Պենզ ընկերութեան «S» շարքի ինքնաշարժները կը դառնան ամէնէն զարգացած ինքնաշարժները։ 1968-ին կը յայտնուին «W114» եւ «W115» շարքերը, որոնք կը տարբերէին իրենց շարժիչներուն հզօրութեամբ։

• 
  W114 (1968-1975)
• 
  W115 (1968-1975)
• 
  C115 (1968-1972)
• 
  V114 (1968-1975)

1970-ական թուականներ

1972-ին Մերսետես Պենզ ընկերութիւնը կը հրապարակէ «S W116» շարքը, որ համալրուած էր «ABS» համակարգով՝ առաջինը աշխարհի տարածքին։

Այս ինքնաշարժը ունէր երկու այլ տուեալներ՝ կարճ եւ երկար «V116»։ Եթէ բոլոր «S քլաս»ները կ'ըլլային «Քուփէ», ապա «W116»ը բացառութիւն էր։

Ասիկա առաջին Մերսետեսն էր, որն ունէր իւրայատուկ ոճային ձեւաւորում մը, որ կը պահպանուի մինչեւ 1993, երբ կը դադրի 190 շարքի արտադրութիւնը։ Այս շարքին ձեւաւորումը կը վերջնականանայ Դեկտեմբեր 1969-ին:

• 
  R107 SL (1971-1989)
• 
  C107 SLC (1972-1981)
• 
  W116 SE (1972-1980)
• 
  V116 450SEL 6.9 (1972-1980)

1973-ին ընկերութիւնը կ'ունենայ նիւթական հարցեր, որուն պատճառով հզօր ինքնաշարժներու վաճառքը կը նուազի: Բայց «W114/W115»ի շնորհիւ, ընկերութիւնը կրկին կը հզօրանայ։

Նոր «W123» ինքնաշարժը կը դառնայ ընկերութեան ամէնէն լաւ ինքնաշարժներէն մէկը։

1976-ին կ'արտադրուի «Եունիվըրսըլ»ը թափքով, իսկ 1977-ին՝ քուփէ եւ լիմուզին թափքերը։

• 
  W123 (1975-1985)
• 
  S123 (1976-1985)
• 
  C123 (1977-1985)
• 
  V123 (1977-1985)

Ֆորմուլա 1-ի աշխարհին մէջ

(1930-1955)

• 1930-ականներուն, Մերսետես-Պենզ կը մասնակցի «Grand Prix» մրցարշարքերուն, նշանաւոր Արծաթէ նետեր «Silver Arrows» ինքնաշարժներով, մրցելով «Auto Union»ի հետ, ներկայիս՝ «Audi»:
• 1954-1955 Մերսետես-Պենզ Ֆորմիւլա 1-ի կը մասնակցի նորաստեղծ «W196» ինքնաշարժով։
• 1954-ին եւ 1955-ին, արժանթինցի Խուան Մանուէլ Ֆանճիօ կը շահի աշխարհի ախոյեանութիւնը Մերսետես-Պենզ ինքնաշարժով։
• Սակայն 11 Յունիս 1955-ին, Ֆրանսայի Սարտի նահանգին մէջ գտնուող Լէօ Մանի «Circuit de la Sarthe» մրցուղիին մէջ տեղի ունեցող «24 ժամ Լէ Ման» մրցաշարքին արկած մը կը պատահի եւ մեծ չափերով բեկորներ կը թռչին հանդիսատեսներուն վրայ: Կը զոհուի 83 հանդիսատես, ինչպէս նաեւ ֆրանսացի վարորդը՝ Փիէռ Լեվեքը եւ շուրջ 120 հոգի կը վիրաւորուի: Ասիկա ինքնաշարժներու մրցոյթի ամէնէն աղէտալի պատահարը կը համարուի, որուն հետեւանքով երկար տարիներ եւրոպական շարք մը երկիրներ ժամանակաւոր կերպով կը մերժեն Ֆորմիւլայի մրցաշարքերը։ Զուիցերիա այդ արգելքը վերցուցած է 2022-ին։ Իսկ Մերսետես Պենզ դուրս կու գայ այս մրցաշարքէն։

(1994-2009)

• 1994-ին, Մերսետես-Պենզ կը վերադառնայ Ֆորմիւլա 1՝ համագործակցելով Մեք լարընի հետ։
• 1998-1999 Միքա Հայքինըն կը շահի աշխարհի ախոյեանութիւնը՝ Մեք լարըն- Մերսետեսի կազմին մէջ։
• Մերսետես կը տրամադրէ հզօր «V10» եւ «V8» շարժիչներ։

(2010-2021)

• Վարորդներ՝
  • Մայքըլ Շումախըր (2010-2012)
  • Նիքօ Ռոսպըրկ
  • Լիուիս Համիլթըն (2013-էն)

(2014-2020)

• Լիուիս Համիլթըն կը յաղթէ աշխարհի 6 ախոյեանութիւն։
• 2016-ին Նիքօ Ռոսպըրկ կը դառնայ աշխարհի ախոյեան, ապա կը հեռանայ։

(2022-էն ետք)

• 2022-ին, նոր կանոնները կը նուազեցնեն մերսետեսի գերիշխանութիւնը։
• Այնուամենայնիւ, Մերսետես կը շարունակէ պայքարիլ յառաջատար դիրքերու վրայ՝ Ճորճ Ռասըլի եւ Հեմիլթընի հետ։

(2010-2020)

• Մերսետես-Պենզ կը սկսի կեդրոնանալ ելեկտրական ինքնաշարժներու վրայ։
• «EQ» շարքը կը ներառէ ելեկտրական ինքնաշարժներ, ինչպէս՝ «EQS», »EQC», «EQA» եւ այլն։

«Վիժըն Մերսետես Սիմփլեքս»

Մերսետես-Պենզ ներկայացուցած է «Վիժըն Մերսետես Սիմփլեքս» անունով իւրայատուկ օրինակը:

Ատիկա ստեղծուած է ռեթրօ ոճով եւ կը ցուցադրուի «Տիզայն Էսենշըլզ» 2019 ցուցահանդէսին մէջ, որ կը կազմակերպուի ֆրանսական Նիս քաղաքին մէջ: Ինքնաշարժը կը կրկնէ 1900-ի Մերսետես «35 Փի Էս»ի արտաքին տեսքը:

«Միայն այնպիսի վաճառանիշը, ինչպիսին Մերսետես-Պենզն է, կրնայ միացնել պատմութիւնը եւ ապագան: «Վիժըն Մերսետես Սիմփլեքս»ը կը խորհրդանշէ մեր վաճառանիշի շքեղութեան իսկական փոխակերպումը», կ'ըսէ գերմանական ընկերութեան գլխաւոր ձեւագէտ Կորտըն Վակներ:

Ինքնաշարժը ունի չորս մեծ անիւներ, տիսփլէյ` ռատիաթորի ցանցի փոխարէն, իսկ բեռնախցիկի (պակաժ) փոխարէն` կաշիէ  պայուսակ:

Ինքնաշարժին մէջ կը բացակայի յառաջամասի ապակին, սարքերու վահանակը վիրչուըլ պաստառ մըն է, որուն վրայ կան վարորդին համար անհրաժեշտ բոլոր տուեալները:

«Վիժըն Մերսետես Սիմփլեքս»ի ճարտարագիտական բնութագիրները չեն նշուիր: Կ'ենթադրուի, որ ինքնաշարժը յագեցած է յատուկ ուժային սարքով:

Նշանաւոր ինքնաշարժներ

Մերսետես Պենզ SLS AMG (C 197)

Մերսետես Պենզ «SLR» Մեք Լարէն

«M» շարքի Մերսետես Պենզ

• SSK (1928)
  Արշաւողներու նշանաւոր ինքնաշարժը
• 770 (1930)
  «Grosser Mercedes»՝ հանդիսաւոր եւ արարողակարգային ինքնաշարժը
• 500 K (1934)
• 260 D (1936)
  Աշխարհի առաջին «տիզըլայինը»
• W125 Ռեքըրտուէկըն (Rekordwagen (1938))՝
  Ամէնէն արագ ինքնաշարժը
• 320A (1939)
  Ռազմական ինքնաշարժը
• Type 300 (1951)
  Ծանօթ՝ «Ատենաուէրի Մերսետես»
• Ponton (1953)
• 300SL «Gullwing» (1954)
• Fintail (1959)
• 220SE (1960)
• 600 «Grand Mercedes» (1963)
• 230SL «Pagoda» (1963)
• S-Class (1965)

• 300SEL 6.3 (1966)
• C111 (1969)
• W107 350SL (1972)
• 450SEL 6.9 (1974)
• 240D (1974)
• 280 (1975)
• 300D (1976)
• W126 եւ G-Class (1979)
• 190E 2.3-16 (1983)320A|320A
• W124 (1984)
• W124#500E (1990)
• W140 600SEL (1991)
• C-Class (1993)՝
  C դասերէն առաջինը
• C43 AMG (1995)
• SL73 AMG (1995)՝
  Մերսետես Պենզի 7.3 լիթրնոց V12 ամէնէն մեծ շարժիչը
• SL60 AMG (1996)՝
  Շատ հազուագիւտ 6.0 լիթրնոց V8, 408 ձիաուժ շարժիչ
• RENNtech E7.4RS (1996)՝ 1990-ականներու վերջերու ամէնէն արագը
• CL դասի (1996)
  Քուփէ
• M շարք (1997)
• CLK GTR (1998)
• CLK DTM AMG (2004)
• SLR McLaren (2004)
• CLS (2004)
• E320 (2007)
• CLC դասի (2008) Լիֆթպէք

Նորամուծութիւններ

Մերսետես Պենզի նշանակը

Իր երկարատեւ արտադրութիւններուն ընթացքին, Մերսետես Պենզ ներդրած է բազմաթիւ նորամուծութիւններ, ինչպէս՝

• Տայմլըրը բջիջային «ռատիաթոր»ին գիւտը կ'ընէ, որ մինչեւ օրս կ'օգտագործուի:
• Առաջին ուղեւորային մեքենան, որ չորս անիւներուն վրայ արգելակներ ունեցած է (1924):
• 1936-ին Մերսետես-Պենզ «260 D»ն կ'ըլլայ առաջին տիզըլային շարժիչով աշխատող մեքենան:
• Արգելակումի Հրաժարումի դէմ «Anti-Lock Brake system» (ABS) համակարգը առաջին անգամ կ'առաջարկուի «W116 450SEL» 6.9-ին վրայ:
• Օդային բարձերը (Air bag) Եւրոպայի շուկան առաջին անգամ կը ներմուծեն 1981-ի մոտել Էս-«S-Class» շարքին հետ:
• Մերսետես Պենզը օգտագործած է անվտանգութեան գօտիները 1981-ի տարուան «S-Class» շարքին վրայ: Արկածի պարագային ակնթարթի մը մէջ կը ձգուի:
• 2003 Սեպտեմբերին Մերսետես Պենզը կ'ունենայ առաջին եօթը արագութիւններով փոխանցումներու «7G-Tronic» տուփը։
• Մերսետես Պենզը «A45 AMG»ի վրայ տեղադրուած մէկ լիթրի հաշուով 181 ձիաուժ հզօրութեամբ «M133»ը 2013 Յունիսի դրութեամբ ամէնէն ուժեղ շարքին չորս գլանային «Turbocharger» շարժիչը:

Ելեկտրական մարտկոցներու գործարան

2018-ին Մերսետես Պենզ կը բանայ իր վեցերորդ ելեկտրական մարտկոցներու գործարանը։ Այս գործարանը կարեւոր է, որովհետեւ մարտկոցները հիմնական բաղադրիչներն են ելեկտրական ինքնաշարժներու համար։

EQC

Մերսետես Պենզի «EQC»ն, որ ամբողջութեամբ ելեկտրական բարձրակարգ ինքնաշարժ մըն է, քննադատներու կողմէ կը համարուի «Tesla»ի լուրջ մրցակիցը, յատկապէս՝ «Tesla Model S»ին։

Նշանակը

Յունիս 1909-ին, Տայմլըր ընկերութիւնը կը գրանցէ եռաթեւ եւ քառաթեւ աստղեր, իբրեւ վաճառանիշին նշանակը, սակայն կ'օգտագործուի միայն եռաթեւ աստղը։ Տայմլըրի համար այդ աստղը կը խորհրդանշէր իր նպատակները՝ շարժիչներու համընդհանուր կիրարկութիւն՝ ցամաքի, ջուրի եւ օդի մէջ։

• 
• 
• 
• 
  1916-1926
• 
  1926-էն մինչեւ օրս
• 
  1930-1989
• 
  1989-2008
• 
  2010-էն մինչեւ օրս

Արտաքին յղումներ

• Mercedes-Benz պաշտոնական կայք Archived 2014-04-11 at the Wayback Machine.
• Mercedes-Benz Հայաստան