Հայերը Իրանի Մէջ
Հայերը Իրանի Մէջ կամ Իրանահայեր (պարսկերէն՝ ایرانی های ارمنی), երբեմն կը կոչուին Պարսկահայեր (պարսկերէն՝ ارامنه فارس), Իրանի մէջ ապրող Հայեր են, որոնք կը խօսին Հայերէն իբրեւ իրենց առաջին լեզու: Անոնց թիւը կը գնահատուի 70,000էն - 500,000: Անոնք Իրանի մէջ կեդրոնացած են հետեւեալ շրջաններուն մէջ՝ Թաւրիզ, Թեհրան, Սաղմաս եւ Նոր Ջուղա (Իսպահան):
Ներկայ վիճակ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Հայերը Իրանի մէջ ամէնամեծ կրօնական փոքրամասնութիւնն են, եւ մեծագոյն Քրիստոնեայ համայնքը, որուն կը յաջորդէ ասորի համայնքը:[1] Իրանի Խորհրդարանի մէջ կրօնական փոքրամասնութիւններուն համար վերապահուած հինգ աթոռներէն անոնք ունին երկու պատգամաւորական աթոռ (այլ կրօնական փոքրամասնութիւններէն աւելի), ու անոնք միակ փոքրամասնութիւնն են որ պաշտօնական դիտողական կարգավիճակ ունին «Պահապաններու» եւ «Շահախնդրութեան զատորոշումի» Խորհուրդներուն մէջ: Իրանի Հայերուն կէսը կ՚ապրի Թեհրանի շրջանին մէջ (այդտեղ հաստատուած են առնուազն Սաֆաւիներու օրերէն[2]), գլխաւորապէս Նարմաք, Մաժիտիէ, Նատէրշահ եւ Թէհրանի այլ արուարձաններու մէջ: Իրանահայութեան Քառորդ մասը Սպահանի մէջ, իսկ միւս քառորդը կեդրոնացած է Հիւսիսարեւմտեան Իրանի կամ Ատրպատականի մէջ:[3][4][5][6]
Պատկերասրահ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]-
Սուրբ Թադէի վանք, արեւմտեան Ատրպատական -
1655 թուականին Սպահանի մէջ կազմուած Աւետարան։ -
Իրանահայ կիներ Գաճարներու տիրապետութեան օրերուն -
Թաւրիզի Շողակաթ եկեղեցին -
Սպահանի Նոր ջուղայի Սուրբ Ամենափրկիչ վանք՝ Իրանի հնագոյն հայկական եկեղեցիներէն մին, կառուցուած Սեֆեաններու տիրապետութեան օրերուն, 1655-1664 թուականներուն։ -
Եփրեմ Խան՝ Իրանի սահմանադրական յեղափոխութեան կառկառուն դեմքերէն։ -
Թէհրանի Սուրբ Սարգիս եկեղեցին։
.jpg)
.jpg)
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ Golnaz Esfandiari (2004-12-23)։ «A Look At Iran's Christian Minority»։ Payvand։ արտագրուած է՝ 2012-03-21
- ↑ Barry James (2019)։ Armenian Christians in Iran: Ethnicity, Religion, and Identity in the Islamic Republic։ Cambridge University Press։ էջ 4
- ↑ «Իրանի Կրոնական Փոքրամասնություններ»։ Lragir.am։ 2013-06-30։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ August 4, 2012-ին։ արտագրուած է՝ 2013-07-06
- ↑ Իրանահայ «Ալիք»- ը նշում է 80- ամյակը
- ↑ Թամարա Վարդանյան։ «Իրանահայ Համայնք. Ճամպրուկային Տրամադրություններ»։ Noravank.am։ արտագրուած է՝ 2013-07-06
- ↑ Հայկական Հանրագիտարան։ «Հայերն Իրանում»։ Encyclopedia.am։ արտագրուած է՝ 2013-07-06