Jump to content

Համբարձում Առաքելեան

Համբարձում Առաքելեան
Նաեւ յայտնի է իբրեւ Շահրիար[1]
Ծնած է 29 Ապրիլ 1855(1855-04-29)[1][2]
Ծննդավայր Շուշի, Շամախիի նահանգ, Ռուսական Կայսրութիւն[1][2]
Մահացած է 6 Յուլիս 1918(1918-07-06)[1][2] (63 տարեկանին)
Մահուան վայր Թիֆլիս, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետութիւն[1][2]
Քաղաքացիութիւն  Ռուսական Կայսրութիւն
Ազգութիւն Հայ[1]
Ուսումնավայր Շուշիի Realni ուսումնարան[1]
Բաքվի ռեալական ուսումնարան?[1]
Մասնագիտութիւն հրապարակախօս, հանրային գործիչ, քաղաքական գործիչ, գրագէտ, ուսուցիչ
Աշխատավայր Մշակ[1][2]
Անդամութիւն Կովկասի հայոց բարեգործական ընկերություն?[1][2], Ռուսական կայսրության 1-ին գումարման պետական ​​դումա?[1], Second State Duma of the Russian Empire?[1], Ռուսաստանի աշխարհագրական ընկերություն?[1] եւ Ասիական Ընկերութիւն[1]
Կուսակցութիւն Կադետներ?[1] եւ Հայ ժողովրդական կուսակցություն?[1][2]

Համբարձում Առաքելեան (Շահրիար, 29 Ապրիլ 1855(1855-04-29)[1][2], Շուշի, Շամախիի նահանգ, Ռուսական Կայսրութիւն[1][2] - 6 Յուլիս 1918(1918-07-06)[1][2], Թիֆլիս, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետութիւն[1][2]), հայազգի լրագրող, գրող, հասարակական գործիչ։ Հայ գաղթականներու օգնութեան կոմիտէի (1915) եւ Հայ Ժողովրդական կուսակցութեան հիմնադիր։

Կեանք եւ գործունէութիւն

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կրթութիւնն ստացած է Շուշիի, ապա՝ Պաքուի մէջ, այնուհետեւ՝ Մոսկուայի մէջ։ Ետքը տեղափոխուած է Թիֆլիս, ուր խմբագրած է Մշակ թերթը Գրիգոր Արծրունիի հետ։

1872-ին կը սկսի աշխատակցիր «Մեղու Հայաստանի»ի եւ «Մշակ»ի՝ պարսկահայոց կեանքէն թղթակցութիւններ ղրկելով:

Կովկասահայ գործիչներէն առաջինը եղած է, որ մտածած է հայկական հարցը քննութեան առարկայ դարձնել խաղաղութեան համաժողովին:

Ան մասնակցած է Հաագայի Խաղաղութեան համաժողովին, ուր եւ բարձրացած է Օսմանեան Կայսրութեան հայաբնակ տարածքներուն բարեփոխումներ կատարելու անհրաժեշտութեան հարցը։

Մասնակցած է Հոկտեմբերեան Յեղափոխութեան, զոր այդ ժամանակ ալ սպանուած է։

  • «Հայկական Աշխարհ», «Հայրենիք», «Գործ», «Արեւելք»
  • Առողջապահական ընթերցանութիւն նեղ եւ խոնաւ ընկարաններու մասին Տ․ 1880։
  • Վիլհելմ Տէլլ Տ․ 1892։
  • Քսան վէպիկներ եւ զրոյցներ Գի Տը Մօպասնի Տ․ 1897։
  • «Քրիստոնէական խարհագրութիւնը»,
  • «Հայաստանի Աշխարհագրութւն եւ Հայրենագիտութիւն»,
  • «Պատմութիւն Պարսից»,
  • «Պատմութիւն Թիւրքիայի» եւ այլն։
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Հայկական համառոտ հանրագիտարանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.