Գեղարդ

Գեղարդ, Սուրբ Գեղարդ, տեգ, սրբազան մասունք՝ կապուած Յիսուս Քրիստոսի խաչելութեան հետ։ Ս. Գեղարդը մօտաւորապէս 15 սանթիմեթր երկարութեամբ տափակ կամ եռանիստ երկաթէ տեգ է, որ փայտին ծայրը ամրացնելով, ծառայած է որպէս խոցող զէնք։

Սուրբ Գեղարդը

Գեղարդը Սրբազան Մասունք

Յիսուսի խաչուելէն յետոյ հռոմէացի զինուորներէն մէկը տեգով (Գեղարդ|Գեղարդով) խոցած է խաչին վրայ մահացած Յիսուսի կողը, ուրկէ «իսկոյն արիւն եւ ջուր ելաւ»: Այդ օրուընէ մահուան զէնքը՝ Գեղարդը դարձած է քրիստոնեաներու համար սրբազան մասունք։ Հայ եկեղեցուոյ աւանդութեան համաձայն, գեղարդը 33 թուականին Հայաստան բերած է Թադէոս առաքեալը, եւ երկար ժամանակ անիկա պահուած է քրիստոնեայ համայնքներուն մէջ։ Գեղարդը 301 թուականին, երբ Հայաստանի մէջ քրիստոնէութիւնը պետական կրօնք հռչակուած է, Գեղարդը դարձած է Հայ եկեղեցւոյ սեփականութիւնը։ Յիշատակարաններ կան ըստ որոնց, Հայաստանը կամ դրացի երկիրները օգտուած են սուրբ Գեղարդէն՝ երկիրը եւ ժողովուրդը օրհնելու, պատերազմէն, տգէտներէն ազատելու համար։

Սուրբ Գեղարդ 500 տարի պահուած է Այրիվանքին մէջ եւ ի պատիւ Գեղարդի, կոչուած է Գեղարդավանք։ Հայոց կաթողիկոսները միւռոնօրհնութեան ժամանակ Լուսաւորիչի աջին հետ Սուրբ Գեղարդով եւս կ'օրհնեն միւռոնը։ Ներկայիս Գեղարդը պահուած է Սուրբ Էջմիածնի Մայր տաճարի թանգարանին մէջ։ Գեղարդի արծաթէ մասնատուփը 1867 թուականին պատրաստուած է Պռոշեան իշխանատան յետնորդ՝ Դաւիթ եպիսկոպոսի կողմէ։

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցուած է «Հայաստան» հանրագիտարանէն, որի նիւթերը թողարկուած են` Քրիեյթիւ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։