Գեղարդ

Գեղարդ, Սուրբ Գեղարդ, տեգ, սրբազան մասունք՝ կապուած Յիսուս Քրիստոսի խաչելութեան հետ։ Ս. Գեղարդը մօտաւորապէս 15 սանթիմեթր երկարութեամբ տափակ կամ եռանիստ երկաթէ տեգ է, որը, փայտի ծայրին ամրութեամբ, ծառայած է որպէս խոցող զէնք։

Սուրբ Գեղարդը
Սուրբ Գեղարդը

Գեղարդը Սրբազան Մասունք[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Յիսուսին խաշուելէն հետոյ հռոմեացի զինուորներէն մէկը տեգով (Գեղարդ|Գեղարդով) խոցած է խաչի վրայ մահացած Յիսուսի կողը, որուն «Իսկոյն առիւն եւ ջուր ելաւ» (Յովհաննէս 1933-34 թուականներ): Այդ օրուընէ մահուասն զէնքը՝ Գեղարդը դարձած է քրիստոնիաներու համար սրբազան մասունք։ Հայ եկեղեցուոյ աւանդութեան համաձայն, գեղարդը 33 թուականին Հայաստան բերած է Թաթէոս առաքեալը, եւ երկար ժամանակ այն պահուած է քրիստոնիայ համայնքներուն մէջ։ Գեղարդը 301 թուականին, երբ Հայաստանի մէջ քրիստոնէութիւնը պետական կրօնք հռչակուած է, Գեղարդը դարձած է Հայ եկեղեցուոյ սեփականութիւնը։ Յիշատակներ կան ըստ որոնց, Հայաստանը կամ դրացի երկիրները օգտուած են սուրբ Գեղարդէն՝ երկիրը եւ ժողովուրդը օրհնելու, պատերազմէն, ազէտներէն ազատելու համար։

Սուրբ Գեղարդ 500 տարի պահուած է Այրիվանքին մէջ, ի պատիւ Գեղարդի, կոչուած է Գեղարդավանք։ Հայոց կաթողիկոսները միւռոնօրհնութեան ժամանակ Լուսավորչի աջի հետ Սուրբ Գեղարդով եւս կ՛օրհնեն միւռոնը։ Ներկայիս Գեղարդը պահուած է Սուրբ Էջմիածնի Մայր տաճարի թանգարանին մէջ։ Գեղարրդի արծաթէ մասնատուփը 1867 թուականին պատրաստուած է Պռոշեան իշխանատան հետնորդ Դաւիթ եպիսկոպոսի կողմէ։

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցուած է «Հայաստան» հանրագիտարանէն, որի նիւթերը թողարկուած են` Քրիեյթիւ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։