Արծուաբերդ

Արծուաբերդ
Գյուղ
	Արծուաբերդ
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	[[]]
Տարածութիւն	29,305 քմ²
ԲԾՄ	1290 մեթր
Պաշտօնական լեզու	հայերէն
Բնակչութիւն	2847 մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր
Ժամային գօտի	UTC+4

Արծուաբերդ (նախկին անուանումը՝ Ղրղի), գիւղ Հայաստանի Տաւուշի մարզին մէջ, նախկին Շամշադինի շրջանին մէջ։ Վերանուանուած է Արծուաբերդ 25 Յունուար 1978-ին^[2]։ Արծուաբերդը կը գտնուի Բերդ քաղաքէն 11 քմ դէպի հարաւ-արեւելք։ Արծուաբերդի մօտ կը գտնուին նաեւ Այգեձորը (9 քմ դէպի արեւելք), Չինարին (13 քմ դէպի արեւելք), Չորաթանը (3 քմ դէպի հիւսիս) եւ Նորաշէնը (6 քմ դէպի հիւսիս)։

Պատմութիւն

Արծուաբերդ գիւղը հիմնուած է Արցախի Հանրապետութեան Ղարաղալու գիւղէն եկած տեղահանուածներու կողմէ։ Գիւղի տարածքը հարուստ է հնութիւններով՝ Սուրբ Զօրաւոր եկեղեցի, խաչքարեր, բերդի աւերակներ, կիկլոպեան հնութիւններու աւերակներ^[3]։

Կլիմա

Գիւղը կը գտնուի կլիմայական բարեխառն գօտիի մէջ, ամրան միջին ջերմաստիճանը +29 C° է, ձմրան՝ -3 C°։ Գիւղը կը գտնուի ծովի մակերեւոյթէն 1290 մեթր բարձրութեան վրայ։

Բնակչութիւն

Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդիւնքներուն՝ Արծուաբերդի մշտական բնակչութիւնը կազմած է 2847, առկայ բնակչութիւնը՝ 2582 մարդ^[4]։ Բնակիչները հայեր են, որոնց նախնիներու մէկ մասը եկած է Լեռնային Ղարաբաղէն^[5]։

Արծուաբերդի բնակչութեան փոփոխութիւնը ժամանակի ընթացքին՝ ստորեւ^[6]^[7].

Տարի	1831	1873	1886	1897	1908	1914	1916	1922	1926	1931	1939	1959	1970	1979	1989	2001	2011	2012
Բնակիչ	293	656	832	1353	911	1233	1920	2387	2338	2994	3315	3622	4285	3541	3284	3320	2847^[8]	3228

Տնտեսութիւն

Բնակչութիւնը կը զբաղուի անասնապահութեամբ, բուսաբուծութեամբ, այգեգործութեամբ։

Համայնքը ունի երկու դպրոց, առողջութեան կեդրոն, մշակոյթի տուն, համայնքային կեդրոն, մանկապարտէզ, փոստի բաժանմունք։

Յայտնի անձինք

Մանուէլ Բադալեան, պետական գործիչ
Ռոզա Մխիթարեան, դերասան
Պաւել Մատինեան, բժիշկ
Գուրգէն Զարգարեան, հանրապետութեան լաւագոյն ուսուցիչ 2015 թ.
Լեւոն Գագիկի Լոբեան, «ՄԱՐՏԱԿԱՆ ԽԱՉ» 1-ին աստիճանի շքանշանի ասպետ։

Արմատներով արծուաբերդցիներ

Սուրէն Երիցեան, գործարար ՌԴ, «Տաւուշ» տեքստիլ ձեռնարկութեան հիմնադիր։
Դերենիկ Դումանեան, Հայաստանի Առողջապահութեան նախարար (2012-2014)
Հրանտ Բաբասեան, գործարար ՌԴ

Ծանօթագրութիւններ

↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110751466"></a>
↑ Ա. Ա. Ասլանյան, Հ. Ղ. Գրգեարյան (1981)։ Հայկական ՍՍՀ աշխարհագրական անունների համառոտ բառարան։ Երևան: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն։ էջ 33
↑ «Տավուշի մարզպետարան, Արծվաբերդ»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2014 թ․ սեպտեմբերի 16-ին։ արտագրուած է՝ 2014 թ․ մայիսի 22
↑ 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
↑ Կաղապար:Գիրք:ՏԲ1
↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 34»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին։ արտագրուած է՝ 2014 Մայիսի 20
↑ Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
↑ 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q110751466">[https://armstat.am/file/doc/99486813.pdf_Հայաստանի_2011_թ._մարդահամարի_արդյունքները]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110751466"></a></div>-1] Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110751466"></a>

[2] Ա. Ա. Ասլանյան, Հ. Ղ. Գրգեարյան (1981)։ Հայկական ՍՍՀ աշխարհագրական անունների համառոտ բառարան։ Երևան: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն։ էջ 33

[մարզպետարան-3] «Տավուշի մարզպետարան, Արծվաբերդ»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2014 թ․ սեպտեմբերի 16-ին։ արտագրուած է՝ 2014 թ․ մայիսի 22

[census2011-4] 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները

[texanunneri_bararan-5] Կաղապար:Գիրք:ՏԲ1

[hay_gyux-6] «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 34»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին։ արտագրուած է՝ 2014 Մայիսի 20

[hay_bnak-7] Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»

[census20112-8] 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]