Արա Շիրազ

Արա Շիրազ;
Ծննդեան անուն	հայ.՝ Արամազդ Կարապետյան
Ծնած է	8 Յունիս 1941
Ծննդավայր	Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն
Մահացած է	18 Մարտ 2014 (72 տարեկանին)
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստան
Քաղաքացիութիւն	Հայաստան
Ուսումնավայր	Երեւանի Պետական Գեղարուեստաթատերական հիմնարկ
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Անդրանիկ Օզանեանի Յուշարձան, Ալեքսանդր Միասնիկեանի յուշարձան, Հովհաննես Շիրազի հուշարձան?, Տիգրան Պետրոսյանի հուշարձան? եւ Պարոյր Սեւակի յուշարձան
Մասնագիտութիւն	քանդակագործ, գեղանկարիչ
Ծնողներ	հայր՝ Յովհաննէս Շիրազ, մայր՝ Սիլվա Կապուտիկեան

Արա Շիրազ (Արամազդ Յովհաննէս Կարապետեան, 8 Յունիս 1941(1941-06-08), Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն - 18 Մարտ 2014(2014-03-18), Երեւան, Հայաստան)՝ հայ քանդակագործ, ՀՀ Ժողովրդական նկարիչ։

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Արա Շիրազը XX դարու յայտնի բանաստեղծ Յովհաննէս Շիրազի եւ բանաստեղծուհի Սիլվա Կապուտիկեանի որդին է։

1966 թուականին աւարտած է Երեւանի գեղարուեստա-թատերական բաժինը։

1987-1993՝ Հայաստանի նկարիչներու միութեան նախագահ։

Մահացած է «Նաիրի» բժշկական կենդրոնին մէջ ծանր հիւանդութենէ յետոյ։ Քանդակագործը ծայրահեղ ծանր վիճակին մէջ հիւանդանոց տեղափոխուած էր 2014 Փետրուար 24-ին։ Բժիշկներն ախտորոշած էին գլխուղեղի արեան շրջանառութեան սուր խանգարում, զարգացած էր պոլիօրգանային անբաւարարութիւն^[1]։

Կոչումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հայաստանի Հանրապետութեան ժողովրդական նկարիչ (2009)^[2]

Ստեղծագործութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

1960-ական թթ. հայ կերպարուեստին մէջ գեղարուեստական ձեւերու թարմացման՝ բլաստիկայի ազգային աւանդոյթներու իւրացման միտումներն արտայայտուած են Շիրազի գործերուն մէջ^[3]։

«Անտունի», 1969, թուջ, ԺԱԹ, Երեւան
«Ներբող» 1970, թրծակաւ, ԺԱԹ, Երեւան
«Վահանով կինը», 1970, դրուագուած պղինձ
«Անի» հիւրանոց, Երեւան

1970-ական թթ. Շիրազի արտայայտչամիջոցները դարձած են առաւել վաւերագրական, բազմազան։

«Ուիլիամ Սարոյեան» 1975, դիմաքանդակ, թուջ, ԺԱԹ
«Բապլօ Բիգասսօ», 1976, դիմաքանդակ, թուջ, ԺԱԹ
«Հրաչեայ Ներսիսեան», 1976, դիմաքանդակ, թուջ, ԺԱԹ
«Ֆիտայի», 1976, երանգաւորուած գիպս, ՀԱՊ

Հոյակապ գեղեցիկ գործերէն են՝

«Պարոյր Սեւակի» (1974, պրոնզ, ճարտարապետ՝ Ճիմ Թորոսեան, Երեւան, Պարոյր Սեւակի անուան դպրոցի պատին) յուշարձան
«Եղիշէ Չարենցի» (Չարենցաւանի կենդրոնական զբօսայգիին մէջ, թուջ, 1979, Չարենցաւան) յուշարձան
«Ալեքսանտր Մեասնիկեանի» (1981, գրանիտ, ճարտարապետ՝ Ճիմ Թորոսեան, Երեւան) յուշարձան
Անդրանիկ Օզանեանի յուշարձանի (2002, պրոնզ, բազալտ, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարեան, Երեւան) յուշարձան
Մ. Մկրտչեանի (2004, Գիւմրի) յուշարձան
«Դուին» հիւրանոցի ճակատի «Դուին» հարթաքանդակը (1978, ՀՀ Պետական մրցանակ՝ 1979, Երեւան)

Հեղինակ է բազմաթիւ այլ քանդակներու՝

«Ուիլիամ Սարոյեանի» (1989, պրոնզ, գրանիտ, Կոմիտասի անուան զբոսայգի պանթեոն, ճարտարապետ՝ Ճիմ Թորոսեան) մահարձան
«Յովհաննէս Շիրազի» (1994, պրոնզ, կրաքարային տուֆ, Կոմիտասի անուան զբոսայգի պանթեոն, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարեան) մահարձան
«Սերգէյ Փարաճանովի» (1999, պրոնզ, գրանիտ, Կոմիտասի անուան զբօսայգի պանթեոն, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարեան) մահարձան
«Վազգէն Սարգիսեանի» յուշապատի (1999, տուֆ, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարեան) դիմաքանդակի
հօր՝ Յովհաննէս Շիրազի հուշարձանի, որ տեղադրուած է Երեւանի Մալաթիա-Սեբաստիա թաղամասին մէջ (2005)^[4]
Վազգէն Ա-ի արձանի, որ տեղադրուած է Սեւանի Վազգէնեան հոգեւոր դպրանոցի բակին մէջ (2008)^[5]։

Երեւանի Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցիի դիմացի աջ անկիւնին մէջ տեղադրուած Անդրանիկ Օզանեանի յուշարձանի հեղինակն է (2002 թ.)։ Այն հարցին, թէ ինչու է ան Անդրանիկին երկու ձիերու վրայ քանդակած է, ան պատասխանած է. «Երկու ձիերը կը խորհդանշեն Արեւմտեան եւ Արեւելեան Հայաստանները, «դարերով բաժանուած երկիր, մեր միանալու պատգամը եւ ազգային ազատագրական պայքար», Անդրանիկը երդում է ուտում՝ հայացքը Մասիսին ուղղելով»։