Անդրանիկ (անձնանուն)

Անդրանիկ
Տեսակ արական անձնանուն? եւ անձնանուն
Սեռ արական
Նշանակութիւն մեծ, երեց
Ծագում
Ծագման լեզու հայերէն
Գիր Հայերէնի Այբուբեն
Անուան այլ ձեւեր
Փաղաքշական ձեւեր Անդրիկ
Չշփոթեցնել Անդրանիկ?
Կապուած յօդուածներ «Անդրանիկ» սկսող էջեր
Andranik (given name) Ուիքիպահեստին մէջ

Անդրանիկ, հայկական արական անուն։ Առաջացած է հայերէն անդրանիկ[1]՝ «մեծ, երէց, աւագ» բառէն։

Ըստ Մեծոփեցիի՝ Մակաբայեցի եղբայրներէն առաջինին անունն Անդրանիկ էր (միւսներն էին՝ Ակար, Մակար, Խորէն, Խորսէն, Ամինադար, Գաղիէ)։ Մակաբայեցոց Բ. գիրքի «Է» գլուխին մէջ կը պատմուի 7 եղբայրներու նահատակութեան մասին, որոնց անուններն էին Ակար, Մակար, Խորէն, Խորսէն, Ամինադար, Գալիլէ եւ Գադիդէ։ Բոլոր անունները կը համընկնին Մեծոփեցիի նշած անուններուն հետ բացի վերջինէն, որ կրտսեր եղբայրն էր։ Մեծոփեցին առաջին որդին Անդրանիկ կը կոչէր, որ նշուած չէ Մակաբայեցոց գիրքին մէջ, ուր առաջին որդին Ակարն է։ Սակայն Անդրանիկ անուան յիշատակութիւնը ցոյց կու տայ, որ Մեծոփեցիի ժամանակ՝ 15-րդ դարուն, այս անունը գոյութիւն ունեցած է[2]: Աւելի ուշ այս անունը յիշատակուած է 1789 թուականին[3]: Կոստանդնուպոլսոյ մէջ աղաւաղուած ձեւով կ՛օգտագործուի Անթառանիկ, Անթուան կամ Անթօ տարբերակները։

  • Լատինատառ գրութիւնը՝  ANTRANIG 
  • Հարկաւոր չէ շփոթիլ Անտրօնիքոս յունական ծագումով Ανδρονικος[4] անունի եւ անոր հռովմեական Andronicus[5] եւ ռուսական Андроник ձեւերին հետ:

Անունը կրօղ յայտնի անձեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Անդրանիկին արձանը Ուջան գիւղ, 1967

Գործածութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Անդրանիկ Մոկացի, զօրավար, Գրիգոր, Բագրատ եւ Ռոմանոս Տարօնցիներու հետ մտած է Վարդ Սքլերոսի բանակը եւ կը կռուած են Յունաց Վասիլ Բ. Պուլկարասպան կայսեր դէմ։[6]
  • Անդրանիկ արքեպիսկոպոս Թէոդոսիոյ։[7]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. [1] Հայոց Անձնանուններու Բառարան; Հր.Աճառեան Ե. 1942
  2. Հրաչեայ Աճառեան, Հայոց Անձնանունների Բառարան, հ. Ա., Երեւան, էջ 158-159։
  3. Կարապետան, Յիշատ․ Սամաթիոյ, էջ 301
  4. Behind The Name (անգլերէն) [2]
  5. Behind The Name (անգլերէն) [3]
  6. Տէր Սահակեան, Հայ կայսերք, Բ, էջ 236
  7. Պալճեանց, էջ 87, 90